Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, BİYOLOJİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ENVER ERSOY ANDEDEN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Belma Aslım
Eş Danışman: Şahlan Öztürk
Özet:
Mikroalgler, farklı stres koşulları altında biyodizelin ana kaynağı olan triaçilgliserolleri, yüksek miktarda biriktirebilen organizmalardır. Bu çalışmada, farklı çevresel koşullardan izole edilmiş 30 mikroalg izolatı arasından yüksek triaçilgliserol üreticisi izolatların seçilerek, triaçilgliserol üretiminin yüksek olduğu ve ideal yağ asidi profilinin elde edilebileceği stres koşullarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda, belirlenen stres koşullarının triaçilgliserol biyosentez yolağıyla ilişkili bazı genlerin ekspresyonuna olan etkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada, azot yokluğu ve karbonat-bikarbonat tamponu ile oluşturulan alkali pH (pH 10) stresleri ayrı ayrı veya kombine edilerek kullanılmıştır. Sadece azot yokluğu stresine kıyasla, kombine stres altında Auxenochlorella protothecoides KP7 ve Chlorella vulgaris KP2 suşlarının; lipit veriminde, triaçilgliserol içeriğinde ve nişasta içeriğinde artış olduğu saptanmıştır. En yüksek triaçilgliserol içeriği (%16,4) ve triaçilgliserol/toplam lipit oranı (%62,0), kombine stres altında A. protothecoides KP7 suşunda belirlenmiştir. Bu suşda, azot yokluğu veya kombine stres altında ekspresyon düzeylerinde en fazla artış olan genlerin; fosfoenolpirüvat karboksilaz, pirüvat dehidrogenaz kompleksi-E2, gliserol-3-fosfat dehidrogenaz ve malik enzim genleri olduğu saptanmıştır. Kombine stres altında, A. protothecoides KP7 yağından elde edilen biyodizelin test edilen tüm koşullar arasında; en düşük iyot değerine (97,64 g I2/100 g), en yüksek oksidatif kararlılığa (7,29 saat) ve en yüksek setan sayısına (55,26) sahip olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda, alkali pH ve azot yokluğu kombine stresinin endüstriyel öneme sahip farklı türlerde de triaçilgliserol içeriğini ve biyodizel kalitesini arttırmak için iyi bir strateji olabileceği öngörülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Mikroalg, biyodizel, azot stresi, pH stresi, triaçilgliserol, yağ asidi, Auxenochlorella protothecoides, Chlorella vulgaris