Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Helin CERAN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Zeynep Uludağ
Eş Danışman: Gülşah Güleç
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışma, Ankara Tren Garı yerleşkesinin yaşadığı dönüşümü, neoliberalizm bağlamında analiz ederek, politika ile mekân arasındaki etkileşimi tartışmaktadır. Otoritelerin mekân üzerindeki etkilerini ortaya koyarak eleştirel bir perspektif sunan çalışmanın, benzer dönüşüm süreçlerinin daha iyi anlaşılmasına ve gelecekteki planlamalarda toplum odaklı yaklaşımların geliştirilmesini konu edinen literatüre katkı sağlaması amaçlanmaktadır. Kent mekânlarının birer sermaye alanı olarak görüldüğü günümüzde; küresel ölçekte karşılaşılan krizlerin aşılması için kentleri öne süren neoliberal ideolojinin etkisi açıkça görülmektedir. Bu perspektife göre kentler, ekonomik büyümeyi sağlayacak bir platform olarak hizmet etmektedir. Sermaye odaklı bu politikalar, kent mekânının küresel rekabetin bir parçası olmasına ve ekonomik odaklı müdahalelerle dönüşmesine sebep olmuştur. Tez kapsamında, Cumhuriyetin modernleşme idealini yansıtan mekânların birlikteliğinden oluşan Ankara Tren Garı yerleşkesinin neoliberal dönüşümü; Türkiye'nin politik yaklaşımını yansıtan bir örnek olarak değerlendirilmiş ve ülkenin özgün dinamiklerinin, bu mekânın dönüşüm süreci üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Bu çerçevede tarihi yerleşkenin maruz kaldığı müdahaleler; gar meydanına köprülü kavşak yapılması, yüksek hızlı tren garının inşa edilmesi ve yerleşkenin bir vakıf üniversitesine kiralanması gibi üç temel neoliberal olay üzerinden sınıflandırılarak ele alınmıştır. Bu değerlendirme neticesinde, yerleşkenin ekonomi odaklı müdahaleler sonucu zarar gördüğü, mekânsal ve anlamsal sürdürülebilirliğin gözetilmediği ve kamu yararı ilkesinin yok sayıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, kent mekânının, üretildiği coğrafyadaki özgün neoliberal pratiklerin bir yansıması olarak biçimlendiği gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Neoliberalizm, politika ve mekân, kent mekânı, Ankara tren garı yerleşkesi