Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, KİMYA MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şeyma OLGUN
Danışman: Metin Gürü
Özet:
Yüksek teknoloji gerektiren endüstriyel alanlarda her geçen gün özel bor bileşiklerinin
önemi artmaktadır. Bor hidrürler, boratlar, boranlar, elementel bor ve floroboratlar özel bor
ürünlerinden bazılarıdır ve her biri farklı sektörlerde farklı amaçlarla kullanılmaktadır.
Floroboratlar; böcek ve mantarlara karşı pestisit olarak, alev geciktirici olarak, farklı
reaksiyonlarda katalizör olarak, kaplama çözeltilerinde, camlarda optik özellik artırıcı olarak
ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Bu çalışmanın ilk aşamasında floroboratlardan biri
olan fenil floroborat yaş yöntemle sentezlenmiş ve sentez parametreleri belirlenmiştir. Fenil
floroboratın yaş yöntem ile sentezinde reaktant olarak fenol ve floroborik asit kullanılmış
olup H2SO4 katalizör olarak tercih edilmiştir. Reaktant mol oranı, sıcaklık ve reaksiyon
süresinin reaksiyon verimi üzerindeki etkisi incelenerek optimum sentez şartları
belirlenmiştir. Fenil floroborat; reaktant mol oranı (nC6H5OH/nHBF4), sıcaklık ve reaksiyon
süresi sırasıyla 2:1, 35 oC ve 90 dakika olarak ayarlandığında %62 verimle sentezlenmiştir.
Karakterizasyon çalışmaları için FT-IR ve BF4
- iyon seçici elektrot kullanılmıştır.
Çalışmanın ikinci kısmında sentezlenen fenil floroborat bir pigment olarak kullanılarak
epoksi bağlayıcı ile solvent bazlı antifouling boyaya dönüştürülmüştür. Türkiye üç tarafı
denizlerle çevrili bir ülke olup deniz taşıtlarında kullanılan antifouling boyalar önem
kazanmaktadır. Cu2O2 içeren antifouling boyaların salınım sınırlamalarında kontrol
gerekmekte ve yerine bakır içermeyen çevre dostu antifouling boyaların kullanımı zorunlu
hale gelmektedir. Dolayısıyla deniz taşıtlarında kullanılan bor içerikli antifouling boya
pigmenti ilk defa milli kaynaklardan sentezlenecek olup geliştirilmesi açısından önem arz
etmektedir. Metal yüzeye uygulanan zehirli boya, uygulanabilirlik açısından başarılı olup
boyanın antibakteriyel aktivitesi, agar disk difüzyon yöntemi kullanılarak incelenmiştir.
Boya formundaki numunede difüzyondan kaynaklı antibakteriyel özellik görünmezken fenil
floroborat pigmenti antibakteriyel özellik göstermiştir.
Anahtar Kelimeler : Fenil floroborat, Bor, Antifouling boya