Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UMUT APAYDIN
Danışman: Bülent Elbasan
Özet:
Bu çalışmada, duyusal stratejilere, aktivite tabanlı motor eğitime ve çevresel zenginleştirmeye dayalı aile işbirlikçi erken müdahale yaklaşımı olan SAFE tedavi yaklaşımın geliştirilmesi ve bu yaklaşımın prematüre bebeklerde, duyusal, motor, bilişsel ve dil gelişimi üzerine olan etkilerinin incelenmesi amaçlandı. Çalışmaya düzeltilmiş yaşları 9-10 ay arasında değişen 24 prematüre bebek dâhil edildi. Bebekler randomize olarak 2 gruba ayrıldı. Kontrol grubundaki bebekler, Nörogelişimsel Tedavi (NGT) prensiplerine göre aile eğitim programına dâhil edildi. Tedavi grubundaki bebekler, SAFE tedavi yaklaşımı prensiplerine göre aile eğitim programına dâhil edildi. Her iki gruptaki bebekler tedavi öncesi ve 10 haftalık tedavi sonrasında, Bayley Bebek ve Küçük Çocuklar için Gelişim Ölçeği III (Bayley III), Hammersmith İnfant Nörolojik Değerlendirmesi (HİND), Bebeklerde Duyu Fonksiyonları Testi (BDFT), Kanada Mesleki Performans Ölçeği (KMPÖ), Ev Ortamının Motor Gelişimi Desteklemenin Değerlendirilmesi-Bebek Ölçeği (EMGD-BÖ) ile değerlendirildi. Ebeveynlerin mental sağlığı ise Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği Kısa Formu (DASÖ-KF) ile değerlendirildi. Tüm değerlendirme araçları tedavi gruplarına kör değerlendirmeciler tarafından uygulandı. Tedavi öncesi kontrol grubunun Bayley III bilişsel total puan ve dil total puan skorları anlamlı derecede daha yüksekti (p<0.05). Tedavi öncesi gruplar arasında HİND, BDFT, KMPÖ, EMGD-BÖ, DASÖ-KF skorları arasında fark yoktu (p>0.05). Tedavi sonrası gruplar arasında Bayley III bilişsel ve dil gelişim puanları, BDFT sonuçları, EMGD-BÖ puanı bakımından SAFE tedavi grubu lehine anlamlı fark gözlendi (p<0.05). SAFE tedavi yaklaşımının düzeltilmiş yaşları 9-10 ay arasında değişen prematüre bebeklerde bilişsel, dil ve duyusal gelişim puanlarını ve çevresel zenginleşmeyi kontrol grubuna göre anlamlı derecede arttırdığı görüldü. Bu çalışmanın sonucunda, prematüre bebeklerde, duyusal stratejilere aktivite tabanlı motor eğitime ve çevresel zenginleştirmeye dayalı aile işbirlikçi erken müdahale yaklaşımı olan SAFE’in etkin olarak kullanılabileceği kanısında varıldı.
Anahtar Kelimeler: Prematüre bebek, Erken müdahale, Zenginleştirilmiş çevre, Aile işbirliği, Fizyoterapi