İlköğretim Öğrencilerinin Sanatsal Yaratıcılıklarının Geliştirilmesinde Beyin Fırtınası Tekniğinin Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA KAYA

Danışman: Osman Çaydere

Özet:

Eğitim ortamlarında bazı sanat eğitimcilerinin görsel sanatlar dersinin esas amaçlarını göz ardı ettiği ve çeşitli öğretim yöntem ve teknikleri derslerde etkili bir şekilde kullanmadıkları gözlemlenmektedir. Öyle ki sanat eğitimi sürecinde öğrencilerin yeni fikirler üretip bu fikirleri ifade etmekten çekinip, ezber, kopya ya da şablon betimlemelerde bulundukları görülmektedir. Bunun sonucu olarak, ortaya çıkan çalışmaların da genelde yaratıcılıktan uzak olduğu söylenebilir. Bu araştırmada yaratıcı fikir üretmeyi önceleyen beyin fırtınası tekniği ile öğrencilerin hata yapma korkuları olmadan fikirlerini ifade edip özgün çalışmalar ortaya koyabilmelerine fırsat verilmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden olan eylem araştırmasının kullanıldığı bu araştırma 2020-2021 eğitim öğretim yılında, Eylül ve Ekim aylarında, toplam 4 haftalık süre boyunca, uzaktan eğitim yolu ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 6. sınıf seçmeli görsel sanatlar dersine devam eden, 6 erkek ve 8 kızdan oluşan, toplam 14 kişilik öğrenci grubu katılmıştır. Araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman incelemesi yolu ile elde edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde betimsel analiz ve doküman analizi kullanılmıştır. Araştırmada beyin fırtınası tekniği ile öğrencilerin yeni fikirler oluştururken başka arkadaşlarının fikirlerinden yararlandıkları ve hayal güçlerini etkili bir şekilde kullandıkları bulgusuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin ders içerisinde fikirlerini ifade ederken genellikle en beğendikleri fikirleri söylediği, bazen de karmaşa ve gürültüden dolayı fikirlerini söylerken zorlandıkları görülmüştür. Öğrencilerin beyin fırtınası tekniği ile hayal güçlerini kullanabildiklerini fark etmeleri ve görsel sanatlar dersine bakış açılarının olumlu yönde değiştiği bulgularına ulaşılmıştır. Aynı zamanda öğrenciler tarafından üretilen resimlerin nitelik bakımından başarılı olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak beyin fırtınası tekniğinin öğrencilerin yeni ve yaratıcı fikirler üretebilmelerinde, fikirlerini dile getirebilmelerinde, kendilerinde var olan bir takım kişilik özelliklerini keşfetmelerinde, görsel sanatlar dersine olan bakış açılarında ve ortaya koydukları ürünlerde olumlu yönde etkili olduğu görülmüştür. Öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini harekete geçirerek etkili fikirler üretebilmelerini, yaratıcı ürünler ortaya koyabilmelerini desteklemek ve görsel sanatlar dersinin daha verimli geçebilmesini sağlamak için beyin fırtınası tekniği önerilebilir.

Anahtar Kelimeler : Sanat Eğitimi, Görsel Sanatlar, Beyin Fırtınası