Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı , Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dr. Gökçen Tuğçe Özdönmez
Danışman: Ödül Eğritaş Gürkan
Özet:
Malnütrisyon, çoklu sistem tutulumlarına ve tüm çocukluk çağı ölümlerinin yaklaşık yarısına neden olan ciddi bir çocukluk çağı sorunudur. Malnütrisyonlu çocukların şikâyet ve öyküsünden sonra özellikle fizik bakıda saptanan karaciğer ve dalak büyüklükleri, ön tanılar ve hastalıkların seyri hakkında yol gösterici olmaktadır. Saptanan solid organ büyüklükleri, fizik bakıdan sonra radyolojik olarak organ büyüklüklerinin doğrulanması ve ileri incelemeler açısından görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilmektedir. Ancak kliniğimizde özellikle malnütrisyonu olan çocuklarda fizik bakıda tespit edilen hepatomegali veya splenomegali, görüntüleme yöntemleri ile teyit edilmek istendiğinde; fizik bakı ile radyolojik yorumların düşük korelasyon gösterdiği görülmüştür. Bu nedenle çalışmamızda; fizik bakıda en çok yorum ihtiyacı duyduğumuz karaciğer-dalak boyutlarını ve radyolojik yorumlarını, özellikle büyümenin diğer yaşlara göre daha hızlı olduğu 3 ay – 3 yaş aralığında değerlendirdik. Klinik gözlemimizde dikkat çeken karaciğer ve dalak için fizik bakı ve görüntüleme yöntemleri arasındaki yorum farklılıklarını istatistiksel olarak karşılaştırdık. Çalışmamızdaki malnütrisyona eşlik eden hepatomegali veya splenomegalisi olan hastaların organ büyüklükleri, hastanemizde kullanılmakta olan radyolojik referans aralıklarına göre değerlendirildiğinde; bu olguların radyolojik açıdan da hepatomegali ya da splenomegali olarak yorumlanma
132
oranının düşük olduğunu tespit ettik. Bu durumun; karaciğer ve dalak için radyolojik yorumların, malnütrisyonu olan çocuklarda da sağlıklı çocuklara göre belirlenen yüzdelik aralıklar ile yapılması nedeniyle olduğu düşünülmüştür. Bu nedenle, çalışmamızda hepatosplenomegalisi olmayan ve ilişkili organlarda patoloji saptanmayan malnütrisyonlu çocuklar incelenerek radyolojik açıdan karaciğer ve dalak midklavikuler KK boyutları belirlenmek amacıyla, malnütrisyonu olan çocuklar için Gazi-PULSAM yüzdelik değerleri oluşturulmuştur. Çalışmamızın sonuçları ortak değerlendirildiğinde; Gazi-PULSAM yüzdelik değerlerinin, 3ay-3yaş malnütrisyonu olan çocuklarda radyolojik olarak hepatomegali ve splenomegali tanıları açısından daha duyarlı olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Malnütrisyon, Radyoloji, Karaciğer, Dalak, Çocuk