İntraserebroventriküler Amiloid Beta 1-42 Uygulanan Sıçanlarda Taurin’in Bilişsel Fonksiyonlar ve Kan Beyin Bariyeri Disfonksiyonu Üzerine Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İlayda NUMANOĞLU

Danışman: Sibel Dincer

Özet:

Çalışmamızın amacı sıçanlarda intraserebroventriküler Amiloid Beta 1-42 ile indüklenen nörodejeneratif süreçte, taurin uygulamasının kan beyin bariyerini oluşturan yapılarla ilişkili bazı belirteçler üzerinde amiloidin yaratacağı olası değişimler ile öğrenme ve bellek fonksiyonları üzerine olan olası etkilerinin incelenmesidir. Çalışmamızda 250-300 gram ağırlığında 28 adet erkek Wistar albino sıçan kullanılmıştır. Deney grupları Kontrol(n=7), Taurin(n=7), Amiloid Beta 1-42(n=7) ve Amiloid Beta 1-42+Taurin(n=7) olarak belirlenmiştir. Kontrol ve Taurin grubundaki hayvanlara toplamda 10 ul olacak şekilde bilateral isv PBS enjeksiyonu, Aß 1-42 ve Aß 1-42+Taurin grubundaki hayvanlara ise yine bilateral toplamda 10 ug/ul olacak şekilde oligomer yapıdaki Aß 1-42 enjeksiyonu yapılmıştır. Taurin uygulaması, Taurin ve Aß 1-42+Taurin grubuna her deney hayvanı için 300 mg/kg olacak şekilde gavaj ile 1 ml içme suyunda çözdürülerek 28 gün boyunca uygulanmıştır. Kontrol ve Aß 1-42 gruplarına ise aynı sürede gavaj ile içme suyu verilmiştir. Çalışmanın 24-28. günleri arasında tüm gruplarda Morris Su Tankı testi ile uzaysal öğrenme ve bellek fonksiyonları değerlendirilmiştir. 29. günde hayvanlar feda edilmiş, alınan kortikal beyin dokularında Western blot yöntemi ile GFAP, PDGFR-ß, ZO-1 ve Claudin-5 seviyeleri, immünhistokimyasal olarak da kortekste RAGE immün boyamalarındaki değişim değerlendirilmiştir. İstatikstiksel analizde; Morris Su Tankı Testinde elde edilen bulgular Kruskal Wallis ve Friedmann testi ile; moleküler çalışmalarda elde edilen bulgular Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testi ile değerlendirilmiş ve p<0.05 anlamlı kabul edilmiştir. Morris Su Tankı testinde ilk gün platformu bulma sürelerinde sadece Aß 1-42 ile Aß 1-42+taurin grubu arasında anlamlı fark saptandı (p<0.05), geri kalan test günlerinde ve son gün uygulanan probe testte (hedef kadranda geçirilen süre) gruplar arasında anlamlı fark bulunmadı. Western blot analizi ile değerlendirilen GFAP, PDGFR-ß ve claudin-5 seviyelerinde gruplar arası anlamlı fark bulunmazken, ZO-1 seviyelerinde Mann Whitney U ile yapılan ikili karşılaştırmada Amiloid beta 1-42 grubunda kontrol grubuna göre anlamlı azalma görüldü (p<0.05). RAGE immün boyamalarında gruplar arası anlamlı fark bulunmadı. Çalışmamızdaki bulgulara göre, sıçanlarda isv Aß 1-42 uygulaması, kan-beyin bariyeri belirteçlerinde moleküler düzeyde kısıtlı etki göstermiş ve bu etkiler öğrenme ve bellek fonksiyonlarını etkilememiştir. Taurin uygulaması da gerek moleküler belirteçlerde gerekse uzaysal öğrenme ve bellek testlerinde anlamlı bir değişiklik yaratmamıştır.