IEC kırpışma ölçerinin sayısal tasarımı ve gerçeklenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: ALİCAN TOPÇU

Danışman: ÖZGÜL SALOR DURNA

Özet:

Elektrik şebekesinden beslenen yüklerin şebekeden çektikleri akımdaki her türlü değişim şebeke geriliminde buna bağlı bir değişime neden olur. Şebeke gerilimdeki değişimler de aydınlatmada kullanılan lambaların parlaklığında insan gözünün fark edebileceği ya da fark edemeyeceği değişimlere neden olmaktadır ve bu değişimler ışık kırpışması olarak adlandırılır. Işık kırpışmasının insan gözü tarafından algılanması kişiden kişiye değişmekle birlikte, genel etkilenmenin bir ölçüsünün bulunabilmesi için, Uluslararası Elektroteknik Komite (International Electrotechnical Commission IEC) tarafından bir kırpışma ölçer standardı belirlenmiştir. Bu tez çalışmasında, sürekli sinyaller için geliştirilmiş olan IEC 61000-4-15 Kırpışma Ölçer Standardı temel alınarak, IEC Kırpışma Ölçerinin sayısal tasarımı gerçekleştirilmiştir. 2 kHz örnekleme frekansı ve 12 bit çözünürlük kullanılarak bir mikrodenetleyici ile doğrudan şebeke üzerinden alınan gerilimden, IEC standardında belirtilen kısa ve uzun dönemli kırpışma şiddeti, bilgisayar ortamında geliştirilen sayısal kırpışma ölçer yazılımı ile hesaplanmaktadır. Gerçekleştirilen kırpışma ölçer, 230V (Karekök Ortalama - Kare) KOK değerine sahip 50Hz frekansında çalışan elektrik sistemleri için tasarlanmıştır. Doğrudan prizden alınan gerilim ölçümü ile o bölgedeki kırpışma değerini anında göstermektedir. Geliştirilen kırpışma ölçerin doğruluğu IEC standardında önerilen test sinyalleri sinyal üreteci ile üretilip geliştirilen sisteme verilerek test edilmiş ve IEC kırpışma ölçer standardına göre ortalama %3 hata payı ile ışık kırpışmasının hesaplanabildiği gösterilmiştir.