Ortaokul 6,7,8. Sınıf Öğrencilerinin Kalıtım Konusundaki Kavram Yanılgılarının Belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fidan Karataş KARTAL

Danışman: Ömer Saylar

Özet:

Öğrencilerin formal fen bilimleri derslerine katılmadan önceki ön bilgilerinin bilinmesi ve sonraki kavramsal değişimlerinin izlenmesi son derece önemlidir. Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin kalıtım konusundaki kavram yanılgılarının farklı değişkenler (sınıf seviyesi, cinsiyet,anne eğitim durumu,baba eğitim durumu) açısından incelenmesidir. Genel tarama modelinin bir alt türü olan betimsel tarama modeli bu araştırmanın modelini oluşturmaktadır. Çalışma grubu, 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılı Ankara İli, Keçiören İlçesi’nde Aşık Veysel Ortaokulu’nda 6.,7.,8. sınıflarda öğrenim gören toplam 361 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma grubu uygun örnekleme ile belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak Ünlü (2015) tarafından geliştirilen çoktan seçmeli kalıtım konusu kavram yanılgısı testi kullanılmıştır. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin kalıtım konusundaki kavram yanılgılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmış ve çalışmada kullanılan kavram yanılgısı testi ile nicel veriler toplanmıştır. SPSS 21 istatistik analiz programı verileri analiz etmek için kullanılmıştır. Öğrencilerin kavram yanılgısı testine verdikleri cevapların genel dağılımını belirlemek için betimsel istatistik teknikleri kullanılmıştır. Test puanlarının merkezi eğilim (ortalama, mod ve medyan) ve merkezi dağılım (varyans, çarpıklık, standart sapma ve basıklık) değerleri rapor edilmiştir. Farklı gruplardaki öğrencilerin puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir fark olup olmadığını tespit etmek için parametrik analiz tekniklerinden bağımsız örneklemler için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuç öğrencilerin kavram yanılgılarının sınıf seviyesine göre farklılık gösterdiği şeklindedir. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin kavram yanılgıları testinden aldıkları puan ortalamaları arasında 8. Sınıflar lehine anlamlı düzeyde bir farklılık bulunmuştur. Araştırmanın bir diğer sonucu öğrencilerin kalıtım konusundaki kavram yanılgılarının cinsiyete göre farklılık gösterdiği şeklindedir. Verilen analizinden elde edilen sonuçları kız öğrenciler ile erkek öğrenciler arasında kız öğrenciler lehine anlamlı bir farklılığın olduğunu ortaya çıkarmıştır. Kız öğrencilerin kalıtım konusu kavram yanılgısı test puan ortalamaları erkek öğrencilerden daha yüksek bulunmuş ve bu durum kız öğrencilerin ilgili konuda daha az kavram yanılgısına sahip oldukları şeklinde yorumlanmıştır. Diğer bir sonuca göre, annesinin eğitim düzeyi ilkokul ve altı olanlarla annesinin eğitim düzeyi ortaokul ve üstü olan öğrencilerin kavram yanılgılarının farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, babasının eğitim düzeyi ilkokul ve altı olanlarla babasının eğitim düzeyi ortaokul ve üstü olan öğrencilerin kavram yanılgılarının farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Kavram Yanılgıları, Kavram Yanılgısı Testi, Kalıtım, Fen Bilimleri