Pediatrik cerrahi servisine özgü hasta sınıflandırma ölçeği geliştirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SULTAN TÜRKMEN KESKİN

Danışman: Dilek Ekici

Özet:

Hasta sınıflandırma ölçeği, hemşirelik bakım gereksinimleri benzer olan hastaları sayısal

bir puanlama ile gruplandırarak, hemşire insan gücü planlama sürecinde kullanılmaktadır.

Bu çalışma, bir üniversite hastanesinin pediatrik cerrahi servisinde geçerli ve güvenilir bir

hasta sınıflandırma ölçeği oluşturmak amacıyla tanımlayıcı ve metodolojik olarak

yapılandırılmıştır. Araştırmada Pediatrik Cerrahi Servisi Hasta Sınıflandırma Taslak Ölçeği

geliştirilerek, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri incelenmiştir. Araştırma Gazi

Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde, Pediatrik Cerrahi Servisi’nde

yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini; Pediatrik Cerrahi Servisi’nde çalışan dört hemşire ile

Nisan 2017- Kasım 2018 tarihleri arasında bu serviste tedavi gören hastalar oluşturmuştur.

Verilerin toplanmasında hastaların tanıtıcı özelliklerini içeren bölüm ile “Pediatrik Cerrahi

Servisi Hasta Sınıflandırma Taslak Ölçeği” kullanılmıştır. Taslak ölçek araştırmacı

tarafından, Tez İzleme Komitesi Üyeleri ve servis hemşirelerinin görüşleri doğrultusunda

tasarlanmıştır. Hasta sınıflandırma verileri, araştırmacı ve bir servis hemşiresi tarafından

toplanmıştır. Araştırmada değerlendiriciler arası uyum 503 veri üzerinden, ölçek geçerlik ve

güvenirlik analizi ise 301 veri üzerinden hesaplanmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizinde,

Cohen’in kappa istatistiği, bağımsız grup t testi, Cronbach alfa güvenirlik katsayısı ve

Pearson korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Ölçeğin kappa analizi sonucunun 0,683 ile

0,990 arasında değiştiği ve değerlendiriciler arasında “önemli düzeyde iyi uyum” ile

“mükemmel düzeyde uyum” olduğu tespit edilmiştir. Bağımsız grup t testinde,

değerlendiriciler arası puanlamada fark olmadığı saptanmıştır (t=-0,068; p>0,05). Taslak

ölçeğin tüm maddeleri için hesaplanan Cronbach alfa güvenirlik katsayısının 0,765 ve

madde-toplam puan korelasyonlarının “eğitim ve rehberlik” alanı dışında (r=0,201,

p<0,001), r=0,436 ile r=0,918 arasında olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, geliştirilen

ölçeğin pediatrik cerrahi servisi hastalarının bakım gereksinimlerine göre

sınıflandırılmasında geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler : Hemşire iş yükü, hasta sınıflandırma sistemi, hasta yoğunluğu,

pediatrik hasta sınıflandırma sistemi, geçerlik ve güvenirlik