Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SULTAN TÜRKMEN KESKİN
Danışman: Dilek Ekici
Özet:
Hasta sınıflandırma ölçeği, hemşirelik bakım gereksinimleri benzer olan hastaları sayısal
bir puanlama ile gruplandırarak, hemşire insan gücü planlama sürecinde kullanılmaktadır.
Bu çalışma, bir üniversite hastanesinin pediatrik cerrahi servisinde geçerli ve güvenilir bir
hasta sınıflandırma ölçeği oluşturmak amacıyla tanımlayıcı ve metodolojik olarak
yapılandırılmıştır. Araştırmada Pediatrik Cerrahi Servisi Hasta Sınıflandırma Taslak Ölçeği
geliştirilerek, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri incelenmiştir. Araştırma Gazi
Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde, Pediatrik Cerrahi Servisi’nde
yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini; Pediatrik Cerrahi Servisi’nde çalışan dört hemşire ile
Nisan 2017- Kasım 2018 tarihleri arasında bu serviste tedavi gören hastalar oluşturmuştur.
Verilerin toplanmasında hastaların tanıtıcı özelliklerini içeren bölüm ile “Pediatrik Cerrahi
Servisi Hasta Sınıflandırma Taslak Ölçeği” kullanılmıştır. Taslak ölçek araştırmacı
tarafından, Tez İzleme Komitesi Üyeleri ve servis hemşirelerinin görüşleri doğrultusunda
tasarlanmıştır. Hasta sınıflandırma verileri, araştırmacı ve bir servis hemşiresi tarafından
toplanmıştır. Araştırmada değerlendiriciler arası uyum 503 veri üzerinden, ölçek geçerlik ve
güvenirlik analizi ise 301 veri üzerinden hesaplanmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizinde,
Cohen’in kappa istatistiği, bağımsız grup t testi, Cronbach alfa güvenirlik katsayısı ve
Pearson korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Ölçeğin kappa analizi sonucunun 0,683 ile
0,990 arasında değiştiği ve değerlendiriciler arasında “önemli düzeyde iyi uyum” ile
“mükemmel düzeyde uyum” olduğu tespit edilmiştir. Bağımsız grup t testinde,
değerlendiriciler arası puanlamada fark olmadığı saptanmıştır (t=-0,068; p>0,05). Taslak
ölçeğin tüm maddeleri için hesaplanan Cronbach alfa güvenirlik katsayısının 0,765 ve
madde-toplam puan korelasyonlarının “eğitim ve rehberlik” alanı dışında (r=0,201,
p<0,001), r=0,436 ile r=0,918 arasında olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, geliştirilen
ölçeğin pediatrik cerrahi servisi hastalarının bakım gereksinimlerine göre
sınıflandırılmasında geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : Hemşire iş yükü, hasta sınıflandırma sistemi, hasta yoğunluğu,
pediatrik hasta sınıflandırma sistemi, geçerlik ve güvenirlik