Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ASLIHAN KÜÇÜK ALBAYRAK
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Fikret Bildik
Eş Danışman: MEHMET ALİ ASLANER
Özet:
Giriş ve Amaç: Kritik hastalarda volüm durumunun tespiti ve tedavinin izleminde inferior vena cavanın (IVC) ultrasound (USG) ile görüntülenmesi günümüzde sık kullanılan bir yöntemdir. IVC'nin USG ile görüntülemesinde standart olarak subkostal pencere tercih edilmektedir. Bu çalışmada subkostal pencere ile anterior transhepatik ve koronal pencereler arasında bir korelasyon olup olmadığını, her üç pencerenin de birbiri yerine kullanılıp kullanılamayacağını saptamayı amaçladık. Yöntem: Bu prospektif, metodolojik çalışmaya, acil servise başvurup intravasküler volüm durumunun USG aracılığıyla değerlendirilmesi amaçlanan hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. İki acil tıp asistanı tarafından hastalara yatak başında her üç pencereden IVC USG'si uygulanmıştır. Elde edilen görüntüler, bir öğretim görevlisi ile değerlendirilip, IVC statik ve dinamik parametreleri, görüntülerdeki kriterlerin sayısı ve görüntüleme süreleri tespit edilmiştir. Bu verilerden yola çıkarak sınıf içi korelasyon katsayıları hesaplanmış, Bland-Altman testleri uygulanmıştır. Bulgular: Dışlama kriterlerinin ardından 219 hasta çalışmaya dahil edildi. %47'si kadın olan katılımcıların ortalama yaşı 59.45±20.67 ve BMI 24.99±4.87 olarak bulundu. Katılımcılarda statik parametreler olan IVCmaksimum-minimum çap ve dinamik parametreler olan kollapsibilite indeksi (cIVC) ve distansibilite indeksinde (dIVC) aralarında yüksek düzeyde pozitif yönlü istatistiksel anlamlı korelasyon ve uyum saptandı. Hastaların BMI, yaş ve cinsiyetleri arasında her üç pencerede de yüksek düzeyde pozitif yönlü istatistiksel anlamlı korelasyon ve uyum olduğu görüldü. Uygulayıcıların ideal görüntüye ulaşman süreleri açısından her üç pencere için istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. Sonuç: Çalışmada, subkostal, anterior transhepatik ve koronal pencerelerden elde edilen IVC USG görüntülerinin birbiriyle istatistiksel anlamlı yüksek düzeyde pozitif korelasyon gösterdiğini bulduk. Bu çalışma, Acil Servis'te subkostal pencereden görüntüleme yapılamayacak hastalarda anterior transhepatik ve koronal pencereden görüntülemenin de etkin alternatifi olarak kullanılabileceğine işaret etmektedir. Aynı zamanda her üç pencereyi aynı anda karşılaştıran ve her üç pencereden ideal görüntüleme için kriter oluşturulan ilk çalışmadır. Anahtar kelimeler: İnferior vena cava, ultrasound, subkostal, anterior transhepatik, koronal