Türkiye şehirler arası karayolu taşıt işletim ve birim taşıma maliyetleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: MEHMET KAAN BAŞÇUHADAR

Danışman: HİKMET BAYIRTEPE

Özet:

Ulaştırma olanak ve sistem bileşenleri ile ilgili yatırımlar, para, malzeme, işçilik, zaman vb. kaynaklarını tüketen, yüksek maliyetli ve uzun vadelidir. Bu yatırımların belirlenmesi ve gerçekleştirilmesinde her zaman akılcı ve bütünsel bir yaklaşım gerekmektedir. Maliyetler içinde yer alan ve kamu tarafından katlanılan yapım, bakım, onarım ve işletim maliyetlerine ilaveten, özellikle karayolu ulaştırma alt sisteminde kullanıcılar tarafından ayrıca karşılanan taşıt işletim giderleri de bulunmaktadır. Karayolu birim yolcu ve yük taşıma maliyeti içinde yer alan taşıt işletim giderleri; ciddi ölçüde ve dikkate değer bir önem arz etmektedir. Bu çalışma içerisinde taşıt işletim giderleri; akaryakıt, yağ, lastik, bakım, amortisman, personel, zaman, vergi, sigorta, kasko vb. giderler temelinde irdelenmiş olup, araç türlerine ve birim yolcu ve yük taşımalarına göre kullanıcı giderleri belirlenmeye çalışılmıştır. Kamu yatırım ve harcamalarına ilaveten katlanılan taşıt işletme giderleri bütününde karayolu ulaşımı birim yolcu ve yük taşımaları ile araç trafiği maliyetleri belirlenerek değerlendirilmektedir. Yolcu taşımalarında; büyük maliyetten küçüğe doğru taşımalar; otomobil, minibüs ve otomobil olarak, yük taşımalarında ise aynı sırayla, kamyonet, kamyon ve TIR taşıt gruplarında gerçekleşmektedir.