Erişkin akut lenfoblastik lösemide idame tedavi yan etkileri ve yan etkilerin sağ kalım sonuçlarına etkisinin değerlendirilmesi

Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE ECEM ERDOĞAN YÖN

Danışman: Zübeyde Nur Özkurt

Özet:

Erişkin ALL de idame tedavi sırasında yan etki sıklığını, şiddetini, bunlarla ilişkili risk faktörleri belirlemek, yan etkiler nedeniyle idame tedavisindeki aksamaların olası sonuçlarını analiz etmek amaçlandı. Çalışmaya idame tedavisi alan 33 hasta geriye dönük alındı. Hastalar idame tedavisinden itibaren ortanca 36 ay (6-112) izlendi. Yan etkiler NCI’a göre grade 0-2 hafif toksisite, grade 3-4 ise şiddetli olarak kategorize edildi. İdame tedavi sırasında 31 (%93.9) hastada şiddetli myelotoksisite, 18 (%54.6) hastada şiddetli hepatotoksisite, 11 (%33.4) hastada hastane yatışı gerektiren enfeksiyon görüldü. Şiddetli myelotoksisteyle ilişkili risk faktörü tanımlanamadı. Şiddetli hepatotoksisite olan hastalarda tedavi öncesi direkt bilirubin daha yüksek, şiddetli mukoziti olan hastalarda ise lökosit, nötrofil ve trombosit daha düşük, ferritin daha yüksekti. TSK şiddetli mukoziti olan hastalarda daha düşüktü. Yüksek ve çok yüksek riskli hastalarda TSK ve HSK daha düşük hesaplandı. Hastaneye yatışı gerektiren en sık neden şiddetli enfeksiyondu, şiddetli enfeksiyonun TSK’a etkisi saptanmadı. MTHFR polimorfizmleri ile yan etkiler arasında ilişki yoktu, TPMT polimorfizmi idame alan hastalar arasında saptanmadı. İdame tedavi sırasında 5 (%15) hastada ilaçlarla ilgili herhangi bir değişiklik yapılmamış, 20 (%60.7) hastada bir veya birden fazla ilaçta doz ertelemesi ve/veya doz azaltımı yapılmış, 8’inde (%24.3) bir veya birden fazla ilaç kesilmişti. TSK, tedavide

değişiklik yapılan ve yapılmayan hastalar arasında istatistiksel olarak farksızdı. İdame tedavide şiddetli toksisite yaşayan hastalarda, özellikle şiddetli mukozit ve enfeksiyon saptanan hastalarda, uygun doz azaltımlarına gidilmesi sağ kalım sonuçlarını da olumlu etkileyerek tam yanıtta iken mortalite ile karşılaşılması riskini azaltabilir. Bu veriler ışığında erişkin hastalarda da rutin polimorfizm taraması önerilmemektedir. Doz önerileri için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: Akut lenfoblastik lösemi, idame tedavisi, toksisite, erişkin, TPMT mutasyonu, MTHFR mutasyonu