2018 Coğrafya Dersi Öğretim Programı ve coğrafya ders kitaplarının su tasarrufu açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuna DOĞAN

Danışman: Ülkü Eser Ünaldı

Özet:

Su vazgeçilmez yaşam kaynağıdır. Dünya nüfusunun artması, küresel ısınmaya bağlı olarak gerçekleşen iklim değişiklikleri ve yeryüzündeki su kaynaklarının tasarruftan uzak kullanımı suyla ilgili sorunların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Günümüzde su talebi, sınırlı kaynakların karşılayamayacağı kadar fazladır. İnsanlar ve suya ihtiyacı olan diğer canlılar, su kirliliği, yetersiz su miktarı hatta suya ulaşamamak gibi hayati öneme sahip problemler yaşamaktadır. Su azdır ve bilinçsiz kullanım tehlikesi vardır; dolayısıyla su tasarrufu çok önemlidir. Suyun tasarruflu kullanılması bilinci ancak eğitimle kazandırılır. Bu araştırmanın amacı, 2018 Coğrafya Dersi Öğretim Programı ile 9-10-11-12. sınıf coğrafya ders kitaplarının, su tasarrufu konusu açısından değerlendirilmesidir. Çalışmada araştırma modeli olarak nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda öğretim programı, tüm sınıf düzeylerindeki ders kitapları ve kazanımları incelenerek su tasarrufu konusuna yer veriliş biçimi belirlenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretim programı içinde dolaylı olarak su tasarrufu konusuna yer veren unsurlar ve onların ilgili bölümleri belirlenmiştir. Ders kitapları boyutunda su tasarrufu konusu dolaylı olarak 9,10,11.sınıfta belirli ünitelerin alt başlıklarında gözlenmiştir. 12.sınıf ders kitabında bir ünitede dolaylı olarak, başka bir ünitede ise doğrudan su tasarrufu konusuna ulaşılmıştır. Coğrafya dersi kazanımlarında, doğrudan su tasarrufu konusu ile ilgili bir kazanıma ulaşılamamıştır; ancak kazanımlar içinde dolaylı olarak su tasarrufu konusuyla ilişki kurulabilecek kazanımlar ders kitabı içinde bulundukları yer ve program içindeki oranları belirlenmiş ayrıca, veri tablolaştırılmıştır. Su tasarrufu konusunun öneminden dolayı araştırma sırasında basın yayın organlarına yoğun bir şekilde yansıyan haberler, araştırmanın ekler bölümünde kronolojik olarak sıralanan fotoğraflarla verilmiş, böylece araştırmayla birlikte coğrafya eğitiminin öneminin farkındalığına ve materyallerine katkı sağlanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgularla coğrafya eğitimine ve araştırmacılara birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler : Coğrafya, Coğrafya Dersi Öğretim Programı, su, tasarruf