Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yasemin Aydın
Danışman: ARZU GÜÇLÜ GÜNDÜZ
Özet:Bu çalışma periferal vestibüler hipofonksiyonlu (PVH) hastalarda vertigo, dizziness ve denge bozukluğunun; fiziksel aktive düzeyi (FAD), günlük yaşam aktiviteleri (GYA) ve yaşam kalitesi (YK) üzerine etkilerini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmaya 18-65 yaş arasında PVH tanısı alan 39 hasta ile 32 sağlıklı gönüllü dahil edildi. Çalışmaya katılan olguların vertigo, dizziness şiddet ve frekansı; Vizüel Analog Skalası (VAS) ve Vertigo Semptom Skalası-Kısa Formu (VSS-KF) ile, denge; posturografi (Biodex-BioSwayTM), Denge Değerlendirme Sistemler Testi (BESTest) ve Aktiviteye Spesifik Denge Güvenlik Ölçeği (ABC) ile, fiziksel aktivite düzeyi; Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ) ile, günlük yaşam aktiviteleri; Vestibüler Bozukluklar Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği (VADL) ile, yaşam kalitesi; Baş Dönmesi Engellilik Envanteri (DHI) ve Vertigo-Dizziness-Dengesizlik Soru Anketi (VDI) ile değerlendirildi. Biodex-BioSwayTM cihazı ile yapılan değerlendirmede olguların postüral stabilite (PS), stabilite limiti (LOS) ve modifiye sensoriyel organizasyon testi (MSOT) sonuçları incelendi. Çalışmanın sonucunda orta şiddet ve frekansta vertigo, dizziness a sahip PVH lu hastalar ile kontrol grubunun denge, fiziksel aktivite düzeyi, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi sonuçları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p<0.05). PVH lu hastalada vertigo, dizziness şiddet ve frekansı ile IPAQ, VADL, DHI ve VDI arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu görülürken (p<0.05), denge testleri ile IPAQ toplam puanı arasında ilişkiye rastlanmadı (p>0.05). Hastaların MSOT-Durum 5, BESTest in SOT, yürüme bölüm puanları, toplam puanı ve ABC puanları ile VADL ve DHI arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). PVH lu hastaların SOT-Durum 5, BESTest in tüm parametreleri (biomekanik kısıtlılıklar ve stabilite limiti testleri hariç) ve ABC ile VDI arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). Bu analizlere göre; PVH lu hastaların sağlıklı kişilere göre dengelerinin yetersiz olduğu, özellikle vestibüler bozukluğun belirginleştiği durumlarla ilişkili fonksiyonel aktivitelerde engeller yaşadıkları, FAD nin, GYA nde bağımsızlığın ve YK nin azaldığı sonucuna varıldı. PVH lu hastaların, GYA de bağımsızlığı ve yaşam kalitesini arttırmak için uygulanacak rehabilitasyon programlarında, vertigo, dizziness ve denge bozukluğunu geliştirmeye yönelik egzersizlerle birlikte, fiziksel aktivite düzeyini de artıracak yaklaşımlara yer verilmesi gerektiği düşünülmektedir.