TÜKETİCİLERİN GİYSİ VE MARKA TERCİHLERİNDE REKLAM ARAÇLARININ ETKİSİNİN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SENAR ÇEVİK

Danışman: Fatma Koç

Özet:

Her alanda oluşan rekabet ortamının en belirgin getirisinin reklam ve markalaşma olduğu
bir gerçektir. Çeşitliliklerinin yarattığı rekabet kendi kendilerini geliştirmelerine, daima
yenilenmelerine yol açmıştır. Birileri hiç durmadan fikir üreterek çalışan fabrika gibi,
insanların neyi, nasıl, ne zaman, nerde, ne şekilde ama bir şekilde satın almaları
gerektiğine ikna etmeyi hedeflemektedir. Benzer ürünlerden sıyrılarak, satın alınmasını
sağlamak, tüketici ile arada bir bağ oluşturmak, sürekliliğini sağlamak her bir işletme,
marka ya da ürün sahibinin hedeflerindendir. İletişimin çeşitliliği ve de kalitesi her geçen
gün artarken, maddi kazancın tek bir amaç olmadığı ve de tek başına haz vermediği
anlaşılmış, moda, marka, pazarlama, reklam çalışmaları gibi bazı olgular hayatımızın
merkezine yerleşmiş gibi gözükmektedir. Tüketiciye en hızlı, en doğru şekilde ulaşmayı
isteyen markalar, kendi ürünlerini veya hizmetlerini kullanmaları, satın almaları, tercih
edilmelerini sağlamak için tüketiciyi ikna etme çabalarının tümü olan pazarlama
faaliyetleri, reklam araçları ile tüketicilere ulaştırılmaktadır. Tercih edilen her bir ürün
veya hizmet bu çabaların başarısı anlamına gelebilmektedir. Tüketicilerin bu tercihlerini
yapmada etkili olan sebepler, kullanılan reklam araçları etkili midir değil midir sorusuna
cevap aradığımız bu araştırmada anket formu kullanılmış olup, araştırma sonucunda elde
edilen verilerin analizinde istatistiksel analizlerin yapılma aracı olan SPSS (Statistical
Package for Social Sciences) for Windows Version 22.0 programı kullanılmıştır. Elde
edilen veriler analiz edilirken frekans, ortalama, yüzde alma gibi yöntemler kullanılmıştır.
Tüketicilerin reklamı yapılan giysilere ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir ilişki olup
olmadığı Pearson korelasyon katsayısı ile belirlenmiştir. Diğer taraftan, bağımsız değişken
olarak ele alınan tüketicilerin reklamı yapılan markalı giysilere ilişkin görüşleri ölçeği ile
bağımlı değişken olarak ele alınan tüketicilerin reklamı yapılan giysilere ilişkin görüşleri
ölçeğinin düzeyleri arasındaki etkisini ortaya koymaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda;

demografik özelliklere göre tüketicilerin reklamı yapılan giysiler ve reklamı yapılan
markalı giysilere ilişkin görüşlerinin oluşmasında öğrenim durumunun etkili olduğu
gözlenmiştir. Anket sorularını cevaplandıran katılımcıların %62,2’sinin 18-30 yaş arasında
olduğu, %70,8’inin bayan olduğu, %63,3’inin lisans mezunu olduğu, %31,6’sının 2809 –
5616 TL arası gelire sahip olduğu, %63,8’inin bekar olduğu, %27,3’ünün ünvanlı memur
olduğu, %48,5’inin bir işte çalışıyor olduğu, %27,9’unun aile aylık gelirini 4 kişi
paylaşıyor olduğu, %39,7’sinin aylık kişisel harcamasının asgari ücret ve altı olduğu,
görülmüştür. Bu demografik özelliklere sahip olan katılımcıların, en etkili 3 iletişim aracı
olarak 373 kişinin, 345’nin dijital ortamları (sosyal medya vb. uygulamalar), 317’sinin
televizyonu, 116’sının ise afişleri en etkili reklam aracı olarak gördüğü belirlenmiştir. Ürün
tçeşitlerinden en çok reklamı yapılan 3 ürünün hangisi olduğuna dair sorulan sorulara 373
kişiden, 295’i dış giyim (kaban, ceket, mont, pelerin vb.), 238’i üst giyim (gömlek, elbise,
etek, pantolon vb.), 164’ü ise denim – Jean-T-shirt vb. yanıtını verdiği tespit edilmiştir.
Giysi reklamlarında dikkat çeken 3 markanın hangisi olduğuna ilişkin soruya ise 373
kişiden, 216’sının Adidas, 141’inin Nike, 92’sinin ise Zara yanıtını verdiği görülmüş ve
kişilerin tercih ettiği 3 giysi markasının hangisi olduğu sorusuna da 373 kişiden, 228’nin
LC Waikiki, 210’nun Defacto, 158’nin ise Koton yanıtını verdiği belirlenmiştir.
Tüketicilerin reklamı yapılan giysilere ilişkin görüşleri ölçeği ile tüketicilerin reklamı
yapılan markalı giysilere ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir ilişki olduğundan; markalı
giysi reklamlarında artış oldukça, reklamı yapılan diğer ürünlere olan talepte de artış
olacağı yönde bir anlam taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler : Reklam, Reklam Araçları, Giysi, Marka, Hazır Giyim Markaları,
Moda, Tüketici