Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice TUNÇ
Danışman: Sevil Güler
Özet:
Araştırma, diz artroplastisi hastalarına yönelik geliştirilen “Diz Protezi Okulu” eğitim programının hasta sonuçları üzerine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yarı deneysel olarak yapıldı. Araştırma; Nisan 2021-Eylül 2022 tarihleri arasında Burdur Bucak Devlet Hastanesinde 82 hasta (40 kontrol, 42 müdahale) örnekleme dahil edilerek yürütüldü. Her iki gruptaki hastalara, hasta bilgi formu, hasta beklentilerini değerlendirme formu, hastane anksiyete ölçeği (HAD-A), kısa ağrı envanteri (KAE), fonksiyonel değerlendirme formu, SF-36 yaşam kalitesi ölçeği, Newcastle hemşirelik bakımından memnuniyet ölçeği ve komplikasyon değerlendirme formu uygulandı. Kontrol grubundaki hastalar ameliyat öncesi, taburculuk öncesi 24 saat içinde, ameliyat sonrası üçüncü hafta ve üçüncü ayda izlendi. Müdahale grubundaki hastalar; Diz Protezi Okulu eğitim programına (ameliyattan bir gün önce, ameliyat sonrası birinci gün ve taburcu olmadan 24 saat önce) dahil edildi ve kontrol grubu ile aynı dönemlerde izlemleri yapıldı. Araştırmada müdahale ve kontrol grubu arasında hastaların beklentileri, anksiyete, ağrı, yaşam kalitesi ve memnuniyet düzeyleri, fonksiyonel durumları ve komplikasyon oranları arasında anlamlı bir farklılık görüldü (p<0,05). Kontrol ve müdahale grubundaki hastaların ameliyat öncesi dönemdeki beklentilerinin oldukça yüksek olduğu, zaman içinde anksiyete, ağrı, yaşam kalitesi ve memnuniyet düzeyleri ile fonksiyonel durumlarında anlamlı iyileşme (p<0,05) olduğu saptandı. Ameliyat sonrası üçüncü ayda ameliyattan beklentilerin karşılanma oranının müdahale grubundaki hastalarda kontrol grubundakilere göre daha düşük olduğu (p<0,05) belirlendi. Tüm izlem zamanlarında müdahale grubundaki hastaların kontrol grubundakilere göre anksiyete düzeylerinin daha düşük olduğu (p<0,05), fonksiyonel durumlarının arttığı (p<0,05), memnuniyet düzeylerinin arttığı (p<0,05) ve ağrılarının daha az olduğu (p<0,05) belirlendi. Yaşam kalitesi puanlarının değerlendirilmesinde üçüncü haftada anlamlı bir farklılık görülmedi (p>0,05). Çalışma sonucunda, Diz Protezi Okulu’nun hastaların daha gerçekçi beklentileri olmasında, anksiyete ve ağrılarının azalmasında, fonksiyonel durumlarının ve memnuniyetlerinin artmasında etkili olduğu bulundu. Diz Protezi Okulu eğitim programının diz artroplastisi ameliyatı planlanan hastalara uygulanmasının yaygınlaştırılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : Perioperatif hasta eğitimi, Hasta okulu, Diz artroplastisi, Hasta beklentileri, Anksiyete, Ağrı, Fonksiyonel durum, Yaşam kalitesi, Hasta memnuniyeti, Ortopedi ve travmatoloji hemşireliği, Hemşirelik