İngilizce Hazırlık Okulu Programlarının Öğrenen Özerkliği Açısından Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Aylin Doğan Fırat

Danışman: CEM BALÇIKANLI

Özet:

Bu nitel çalışmada, Ankara'da bulunan ve İngilizce'nin yabancı dil olarak öğretildiği ikisi devlet ikisi vakıf üniversitesinde toplam dört hazırlık okulunda takip edilen programlar öğrenen özerkliği açısından değerlendirilmiştir. Diğer bir deyişle, bu çalışma bu üniversitelerin İngilizce hazırlık okullarında takip edilen programların, öğrencilerin özerk öğrenme becerilerini geliştirmeye yönelik herhangi bir uygulama içerip içermediklerini tespit etmeyi ve programların öğrenen özerkliğini hangi tür uygulamalar aracılığıyla geliştirmeye çalıştığını saptamayı hedeflemiştir. Ayrıca, bu çalışma söz konusu hazırlık okullarında çalışan İngilizce okutmanlarının okullarında yürütülen dil programlarının öğrenen özerkliğini desteklemelerine dair görüşlerini belirlemeyi amaçlamıştır. Dil programlarının değerlendirilebilmesi için, Reinders (2010) tarafından geliştirilen bir çerçeve kullanılmıştır. Dil programları bu çerçevede belirtilen özerk öğrenmenin sekiz basamağı göz önünde bulundurularak öğrenen özerkliğini destekleyici uygulamalar içerip içermedikleri hususunda incelenmiştir. Çalışmanın verileri başlıca hazırlık okulları yöneticileri ve program geliştirme biriminde çalışan okutmanlar ile gerçekleştirilen görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Ayrıca, bu çalışmanın nitel bir çalışma olması nedeniyle ve hazırlık okulları programları hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilmek amacıyla, ders izlencelerini, öğrenci elkitapçıklarını ve program geliştirme açıklamalarını içeren çeşitli yazılı belgelerden faydalanılmıştır. Veriler, içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca, çalışmayı daha güvenilir kılmak amacıyla değerbiçiciler arası güvenirlik methodu uygulanmıştır. Sonuçlar, tüm programların öğrenen özerkliğini kaynak seçimi ile igili olan dördüncü basamak dışında çerçevede bulunan tüm basamaklarda geliştirmeye yönelik belli oranlarda çoğunlukla veya kısmen uygulamalar içerdiğini göstermiştir. Programların hiçbirinin, öğrenenlere kendi öğrenme materyallerini seçmek adına fırsat yaratmadığı ortaya konulmuştur. Diğer taraftan, İngilizce okutmanlarının hazırlık okulları programlarının öğrenen özerkliğini desteklemeleri açısından görüşlerini belirlemek amacıyla mülakatlar kullanılmıştır. Her okuldan beş gönüllü İngilizce okutmanı olmak üzere, yirmi katılımcı ile görüşülmüş ve elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Sonuçlar, okutmanların portfolyoların modifiye edilmesi, öğretme/öğrenme sürecinde daha fazla dönüt sağlanması için imkan yaratılması ve öğrenen özerkliğini desteklemek amacıyla öğrenenlere hedef belirleme fırsatları sunan, öğrenme içeriklerini belirleme anlamında kontrol sağlayan, değerlendirme metodları açısından seçenekler sunan ve öğrenenlerin öz-değerlendirme yapmaları için fırsat yaratan daha esnek programların geliştirilmesi gerektiğine inandıklarını göstermiştir