Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAİDE MURATOĞLU
Danışman: Kazime Gonca Akbulut
Özet:
Yaşlanma tüm canlılar için evrensel zamana bağlı, fonksiyon kaybı ile giden süreç olarak
tanımlanır. Yaşa bağlı vücutta pek çok fonksiyon değişimi olmakta, pankreas dokusu da
salgı ve hacim kaybı ile yaşlanma sürecinden etkilenmektedir. SIRT2 uzun yaşam
proteinleri olarak adlandırılan sirtuin ailesinin bir üyesidir. Bu çalışmada amacımız,
spesifik SIRT2 inhibitörü olan AGK-2 uygulamasının, pankreas dokusunda yaşlanma
sürecini açıklamada popüler teorilerden olan programlı hücre ölümü ve oksidatif stres
belirteçleri ile ilişkisini araştırmakdır. Çalışmamızda toplam 24 adet Wistar albino cinsi
sıçan kullanılarak genç (3 aylık, n=12) / yaşlı (22 aylık, n=12) deney ve kontrol grupları
oluşturuldu. Deney gruplarına AGK-2 (10μM/bw), kontrol gruplarına ise aynı hacimde
(%4 DMSO+PBS) uygulaması 30 gün boyunca yapıldı. Uygulama sonunda tüm sıçanların
pankreas dokuları çıkarıldı ve çalışılıncaya kadar -80 °C’de derin dondurucuda saklandı.
Pankreas dokusunda total oksidan durum (TOS), total antioksidan durum (TAS) ve bu
parametrelerin oranlanması ile oksidatif stres indeksi (OSI) hesaplandı. SIRT2 protein
ekspresyonu hem sandviç ELISA hem de Western Blot yöntemi ile çalışıldı. Kaspaz-3
enzim aktivitesi ise sandviç ELISA yöntemi ile çalışıldı. İstatiksel değerlendirme için
ANOVA, LSD ve Pearson r’si kullanıldı. İstatiksel anlamlılık için p<0,05 olarak kabul
edildi. Bulgularımız pankreas dokusunda yaşlanmanın TOS düzeyini, kaspaz-3 ve SIRT2
protein ekspresyonlarını arttırdığını, NOx düzeyinin ise kontrolden farksız olduğunu
gösterdi. AGK-2 uygulamasının yaşlı sıçanlarda daha etkili olduğu, yaşlanma ile artış
sergileyen TOS, kaspaz-3 ve SIRT2 protein düzeylerini azalttığı, TAS düzeyini ise yaşlı
kontrole göre arttırdığı izlendi (p<0,05). Bulgularımız, AGK-2 uygulaması pankreas
dokusunda, yaşlanmada artan oksidan stres ve apoptozu geriye döndürdüğünü göstermiştir.
Artan antioksidan savunma düzeyi yaşa bağlı pankeas dokusunda koruyucu etki
gösterebileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Yaşlanma, AGK-2, Sirtuin-2, Oksidatif Stres, Apoptoz