Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: ALPER YONTAR
Danışman: SELMA YEL
Özet:Bu araştırmada genel olarak Sosyal Bilgiler Programında kazandırılması hedeflenen sorumluluk değeri ve empati becerisi arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda; beşinci sınıf öğrencilerinin sorumluluk ve empati düzeyleri arasındaki ilişki; cinsiyet, Sosyal Bilgiler dersi başarı puanı ve okul sosyoekonomik düzeyi açısından incelenmiştir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte uygulandığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu ilişkisel tarama modelinde olup nitel yaklaşımla ele alınan boyutunda, nitel görüşme yöntemine başvurulmuştur. Çalışmanın evreni Ankara?nın merkez ilçelerinden altısındaki (Etimesgut, Yenimahalle, Çankaya, Keçiören, Altındağ, Mamak) tüm devlet okullarının beşinci sınıf öğrencileridir. Örneklem ise bu ilçelerde bulunan farklı sosyoekonomik düzeydeki üçer devlet okulunun beşinci sınıflarına devam eden ikişer şube öğrencileridir. Dolayısıyla beşinci sınıfa devam eden toplam 36 şubeden 1079 öğrenciye nicel verileri almak için ?Çocuklar İçin Sorumluluk Ölçeği?, ?Empati Ölçeği? ve ?Kişisel Bilgiler Formu? uygulanmıştır. Nitel veriler için bu öğrenciler arasından, her okuldan bir kız ve bir erkek olmak üzere toplam 36 öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı aracılığıyla betimsel istatistik, bağımsız gruplar t testi, Mann-Witney U testi, tek yönlü varyans analizi, Kruskal-Wallis testi, regresyon ve korelasyon analizleri kullanılmış, nitel veriler üzerinde ise içerik analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre: 1. Çalışma grubu öğrencilerinin yarıdan fazlası, evdeki ve okuldaki tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini söylemiştir. 2. Çalışma grubu öğrencilerinin yarıya yakını, sorumluluklarının kendisine hatırlatılmasına ihtiyaç duymadığını belirtmiştir. 3. Çalışma grubu öğrencilerinin tamamı asgari düzeyde empatik eğilime sahiptir. 4. Çalışma grubu öğrencilerinin çoğu empatik tepki gösterme eğilimindedir. 5. Çalışma grubu öğrencilerinin önemli bir bölümü, ifadelerinde empati ile doğrudan ilişkili süreçlere işaret etmiştir. 6. Öğrencilerin empati ve sorumluluk düzeyleri arasında pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki vardır. 7. Öğrencilerin empati düzeylerinin, sorumluluk düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu anlaşılmıştır. 8. Kız öğrencilerin sorumluluk ve empati düzeyleri erkek öğrencilerin sorumluluk ve empati düzeylerinden anlamlı derecede yüksektir. 9. Sosyal Bilgiler dersi başarı puanı düşük, orta ve yüksek olan öğrencilerin sorumluluk puan ortalamaları ve empati puan ortalamaları anlamlı şekilde farklılaşmaktadır. 10. Alt sosyoekonomik düzeydeki okullarda okuyan öğrencilerin empati puan ortalamaları, orta ve üst sosoyo-ekonomik düzeydeki okullara devam eden öğrencilere göre anlamlı şekilde düşük bulunmuştur. 11. Okul sosyoekonomik düzeyi değişkeni, öğrencilerin sorumluluk düzeyleri üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturmamaktadır. Araştırma sonuçlarına dayanılarak, yapılabilecek çalışmalara ve uygulamalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.