Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gizem Demiray Kökçü
Danışman: GÜVEN KAYAOĞLU
Özet:Bu çalıĢmanın amacı diĢlerde preparasyon sonrası son irrigasyonda kullanılan düĢük konstrasyondaki (%5) EDTA‟nın konvansiyonel (%17) EDTA solüsyonuna göre dentinde smear tabaka, debris, erozyon ve mikrosertlik üzerindeki etkilerini değerlendirmekti. Çalışmada ortalama 20-22 mm uzunluğunda 70 adet çekilmiĢ tek köklü ve tek kanallı mandibular premolar diĢ kullanıldı. Kök kanalları Ni-Ti Protaper Universal döner alet eğeleri ile firma talimatlarına göre sırasıyla SX, S1, S2, F1, F2 ve F3 enstrümanlar kullanılarak geniĢletildi. Her eğe değiĢiminde %2,6 NaOCl solüsyonu ile ara yıkama yapıldı. Örnekler 3 gruba ayrılarak her grupta sırasıyla %2,6 NaOCl (n=20), %5 EDTA (n=20), %17 EDTA (n=20) solüsyonları ile son yıkama yapıldı. Tekrar tüm örnekler NaOCl ve distile su ile irrige edildi. Bir grup diĢte ise (salin grubu; n=10) preparasyon sırasında ve sonrasında sadece %0,9 NaCl solüsyonu kullanıldı; NaOCl solüsyonu hiç kullanılmadı. %2,6 NaOCl, %5 EDTA, %17 EDTA gruplarına ait diĢlerin bir kısmı (n=10) longitudinal olarak ikiye ayrıldı. Örnekler SEM görüntülemesi için altın-paladyum karıĢımı ile kaplanarak hazırlandı ve SEM incelemesi yapılarak her bir örneğin apikalden 2 mm ve 6 mm mesafede smear, debris ve erozyon skorlamalarını yapmak için görüntüler elde edildi. Geri kalan diĢler (%2,6 NaOCl, %5 EDTA, %17 EDTA, salin grupları; n=10) horizontal olarak kök yarılarından ikiye ayrıldı ve koronal parça akrilik resin bloklara gömüldü. Yüzey polisajı sonrası Vickers mikrosertlik cihazı kullanılarak kök kanalından 500, 1000 ve 1500 μm uzaklıklarda mikrosertlik değerleri 100 μm aralıklarla üçer noktadan ölçüldü. Apikalden 2 mm ve 6 mm uzaklıkta %5 EDTA ve %17 EDTA arasında smear uzaklaĢtırma bakımından anlamlı fark bulunmadı (p>0,05). Yalnız, 2 mm‟de, %17 EDTA, NaOCl‟den anlamlı olarak daha etkin smear kaldırırken, %5 EDTA ile NaOCl grupları arasında fark bulunmadı (p>0,05). 6 mm‟de ise her iki EDTA solüsyonu da NaOCl‟den anlamlı olarak daha iyi smear tabaka uzaklaĢtırdı (p<0,05). Debrisin uzaklaĢtırılması açısından ise tüm gruplar birbirine benzer bulundu. Okunabilir fotoğraf sayısının çok az olmasından dolayı erozyon için değerlendirme yapılmadı. Kök kanalından 1500 μm uzaklıkta %17 EDTA solüsyonu diğer solüsyonlara göre dentin sertliğini daha fazla azalttı (p<0,05); 500 ve 1000 μm‟de gruplar arasında anlamlı fark yoktu (p>0,05). Sonuç olarak, %5 EDTA‟nın smear ve debris kaldırma etkinliği %17 EDTA‟ya benzese de, mikrosertlik sonuçları %17 EDTA‟dan daha iyi olduğu bulundu; %5 EDTA‟nın %17 EDTA solüsyonu yerine kullanılabileceği kararına varıldı.