Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: TAMER OKUÇ
Danışman: ÜLKER ŞEN
Özet:Bu tez çalışmasının amacı, yurt dışında yaşayan göçmen vatandaşlarımızın yaşadıkları dil ve eğitim sorunlarının edebiyat eserlerine nasıl yansıdığını ve bu problem alanının incelenen eserlerde ne şekilde betimlendiğini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda ele alınan eserlerde göçmen vatandaşlarımızın dil ve eğitim sorunlarının neler olduğu, bu eserlere yansıyan eğitim ve dil sorunlarının nelerden kaynaklandığı ve yurt dışındaki vatandaşlarımızın bu problem alanında yaşadıkları sorunların sosyal hayatlarına ne tür etkilerde bulunduğu belirlenmeye çalışılmış ve karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur. Araştırmada ortaya konan amacı gerçekleştirmek üzere uzun süre yurt dışında öğretmenlik hizmetinde bulunan ve eserlerinde göçmen vatandaşlarımızın sorunlarını işleyen öğretmen yazarlarımızdan Yücel Feyzioğlu'nun Uğultu (1985) ve Anarbay (2000) adlı iki romanı; ..MA (1987), El Malı İle Nasıl? (1994) adlı öykü kitapları ve Almanya'ya Nasıl Geldik/ Mozart Karşılaması (2004) isimli tiyatro eseri incelenmiştir. Bu araştırma sosyal içerikli bir araştırmadır ve konusu, amacı, içeriği yönüyle değerlendirildiğinde betimsel bir araştırma özelliği göstermektedir. Verilerin toplanması, analiz edilmesi ve amaca ulaşma yolu metodu bakımından değerlendirildiğinde ise söz konusu araştırmamızda içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırma tezi kapsamında ele alınan eserler incelendiğinde yurt dışındaki Türk toplumunun yaşadığı dil ve eğitim sorunlarının birinci ve ikinci kuşak arasında çeşitli yönlerden farklılıklar gösterdiği görülmüştür. Birinci kuşak şeklinde nitelenen Türkler, yurt dışındaki Türk toplumu içerisinde dil sorunlarına bağlı uyum problemlerinden en ağır şekilde etkilenen kesim olmuştur. İkinci kuşak ise, ikinci dil konusunda önemli sorunlar yaşamazken, bu kuşağı oluşturan çocuk/gençlerden ana diline, Türk kültürüne, değer ve inançlarına ilişkin yabancılaşma olgusunun başladığı görülmüştür. Ayrıca ikinci kuşağın yaşadığı eğitim sorunlarının temelde dil probleminden, veli ve bazı öğretmenlerin olumsuz tutumlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Kültürel yabancılaşma ve kimlik sorunlarının önlenmesi için bu çocuk/gençlere Türkçe ve Türk kültürü derslerinin daha etkili bir şekilde planlanarak sunulması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte incelenen eserlerde eğitime yalnızca göçmen çocukların ihtiyaç duymadığı, yurt dışına yetişkinlik döneminde giden birinci kuşak Türklerin de uyum problemlerini aşabilmeleri için ciddi bir eğitim gereksinimlerinin olduğu, özellikle de bu kişilerin planlı, disiplinli ve bilimsel ilkelere uygun bir dil eğitimine önemli ölçüde ihtiyaç duydukları tespit edilmiştir.