Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Didem CAN
Danışman: Mustafa Kurt
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Çizelgeleme problemleri üretim sistemlerinin en temel konularından biridir. Parçaların üretim süreçlerine ve problemde çözülmesi hedeflenen asıl amaca göre pek çok farklı yaklaşım ve model geliştirilmiştir. Bu çalışmada havacılık ve uzay sanayinde hizmet veren bir firmanın darboğaz istasyonlarından biri incelenmiş ve çok amaçlı sıra bağımlı hazırlık süreli tek makine çizelgeleme problemi olarak ele alınmıştır. Problemin asıl amacı; öncelikli olarak son işin tamamlanma süresinin ve ardında toplam geciken iş sayısının en aza indirilmesidir. Ele alınan problem literatürde NP-Zor olarak yer almaktadır ve çözümü için karmaşık problemlerde bile kısa sürede iyi sonuçlar vermesiyle bilinen Genetik Algoritma yöntemine başvurulmuştur. Küçük bir küme çözümü için Karma Tam Sayılı Doğrusal Programlama ve GA yöntemlerine uygulanmış ve GA’nın iyi sonuç bulmadaki performansı gösterilmiştir. Farklı popülasyon büyüklükleri, elit yüzde, çaprazlama oranı, mutasyon oranı ve jenerasyon sayıları değerleri küçük bir örnek küme üzerinde denenmiş ve en iyi sonucu veren kombinasyon tüm problemin çözümünde kullanılmıştır. Literatürde havacılık ve uzay sanayinde hizmet veren herhangi bir firma için çok amaçlı sıra bağımlı hazırlık süreli tek makine çizelgeleme problemine rastlanmamıştır. Bu çalışma bu konuda ilk olmaktadır. Sonuçta GA yöntemi kullanılarak 367 iş için kısa sürede iyi bir çözüm elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Genetik algoritma, sıra bağımlı hazırlık, tamsayılı programlama, tek makine çizelgeleme