Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumlarının Eğitsel Veri Madenciliği Teknikleri ile İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EYÜP AKBULUT

Danışman: Nursel Yalçın

Özet:

Yaşadığımız çağda kullanılan her dijital araç bir veri üretmektedir. Bu veriler çeşitli amaçlarla toplanıp işlenmektedir. Veri yığınlarının içinde anlamlı bilgilerin ve örüntülerin keşfedilmesi veri madenciliği, eğitim ortamlarından sağlanan verilerin işlenmesine ise eğitsel veri madenciliği adı verilmektedir. Ülkemizde öğrenci, öğretmen ve eğitim paydaşlarının sayısı düşünüldüğünde ortaya büyük bir veri çıkmaktadır. Eğitimin niteliğinin artırılması için bu verilerin işlenerek veriye dayalı karar mekanizmalarının kullanılması gerekmektedir. Bu araştırma ile eğitsel veri madenciliği konusunda alana katkı sağlamak ve okullarda eğitim süreçlerini etkileyen faktörleri tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı 714 özel program ve proje uygulayan eğitim kurumunun 2019-2020 eğitim öğretim yılı yılsonu izleme ve değerlendirme verileri, eğitsel veri madenciliği teknikleri ile incelenmiştir. Çalışmada yer alan veriler Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’nce toplanmıştır. Bu tez çalışması için okulların; adı, ili ve ilçesi ile Kişisel Verilerin Korunması

vii

Kanunu kapsamına giren verilerden arındırılmış hali araştırmacı ile paylaşılmıştır. Çalışmada, eğitsel veri madenciliği tekniklerinden karar ağacı, kümeleme, korelasyon, regresyon ve metin madenciliği algoritmaları kullanılmıştır. Algoritmalardan elde edilen sonuçların birbirlerini destekleme durumlarına bakılmıştır. İncelemeler ücretsiz olarak kullanılabilen RapidMiner programı ile yapılmıştır. Coğrafi bölgelere göre gruplama yapılarak okulların genel durumu değerlendirilmiştir. Karar ağaçları ile akademik başarıya etki eden faktörler belirlenmiştir. Korelasyon ve regresyon analizi ile araştırma başlıkları arasındaki ilişki, kümeleme ile okulların genel profili tespit edilmiştir. Metin madenciliği ile veri grubundaki yazılı ifadeler değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmaya göre okullardaki fiziki mekanların ve projelerin düşük miktarda akademik başarıyı desteklediği görülmüştür. Öğretmenlerin, öğretmenler için düzenlenen yarışmalarda başarı elde edebilmesi için okulunda proje ve yarışma faaliyetlerinin bulunmaması gerektiği tespit edilmiştir. Okulların iki gruba ayrıldığı ve üst grupta; disiplin oranları düşük, Okulum Temiz gibi belgelere sahip, yarışma başarısı olan ve lisans programlarına öğrenci yerleştirme oranı yüksek olan okullar yer almaktadır. Alt grupta ise disiplin cezası oranları yüksek, Okulum Temiz gibi belgelere sahip olmayan, yarışma başarısı ve lisans programlarına öğrenci yerleştirme oranı düşük olan okullar yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler : Büyük veri, disiplin cezası, eğitsel veri madenciliği, erasmus, e-twinning, karar ağaçları, öğrenci başarısı, rapidminer, veri, veri madenciliği