PISA 2018 OKUMA BECERİLERİ ALT TESTİNİN DEĞİŞEN MADDE FONKSİYONU AÇISINDAN FARKLI YÖNTEMLERLE İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özge Erdoğan

Danışman: Hakan Yavuz Atar

Özet:

Bu çalışmanın amacı, PISA 2018 uygulamasında okuma becerileri alt testinde yer alan maddelerin farklı kültür ve dil değişkenine göre değişen madde fonksiyonu gösterip göstermediğini incelemektir. Bu amaç kapsamında, PISA 2018 okuma becerileri alt testinde yer alan madde paketlerinden Temel bölüm için 1.paket (Core RC1), 1.Aşama için 1.paket (Stage 1 - R11H), 2.Aşama için 1.paket (Stage 2 - R21H) seçilmiştir. Çalışmanın veri setini ise Türkiye, Fransa ve Birleşik Krallık ülkelerinden bu madde paketlerini yanıtlayan 536 katılımcının verdikleri yanıtlar oluşturmaktadır. DMF analizlerine geçilmeden önce veri seti, kayıp veri (missing value) ve uç değerler (outliers) bakımından incelenmiştir. Ayrıca grup dağılımının genel özelliklerini belirlemek için betimsel istatistik kullanılmıştır. Ayrı ayrı tüm alt gruplara yönelik madde sayısı, öğrenci sayısı, ortalama, standart sapma, çarpıklık, basıklık, en yüksek puan, en düşük puan ve Cronbach Alpha değerleri hesaplanmıştır. Ele alınan maddelerin DMF analizlerini gerçekleştirmek için Mantel-Haenszel (MH), Lojistik Regresyon (LR) ve SIBTEST (Simultaneous Item Bias Test) yöntemlerinden faydalanılmıştır. Seçilen madde paketleri içerisinden sadece iki kategorili olarak puanlanabilen 35 madde DMF analizlerine dâhil edilmiştir. Çalışma grubunda yer alan ülkeler; Türkiye – Birleşik Krallık, Türkiye – Fransa ve Fransa – Birleşik Krallık şeklinde ikişerli gruplarda analiz edilmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda; Türkiye - Birleşik Krallık grubunda MH yöntemiyle 14 madde, LR yöntemiyle 18 madde, SIBTEST yöntemiyle 11 madde DMF’li olarak tespit edilmiştir. Türkiye -

vii

Fransa grubunda MH yöntemiyle altı madde, LR yöntemiyle sekiz madde, SIBTEST yöntemiyle beş madde DMF’li olarak tespit edilmiştir. Fransa - Birleşik Krallık grubunda MH yöntemiyle dokuz madde, LR yöntemiyle 13 madde, SIBTEST yöntemiyle sekiz madde DMF’li olarak tespit edilmiştir. Son olarak kullanılan DMF belirleme yöntemlerinin DMF gösterdikleri maddeler bakımından sonuçlarının birbiriyle ne derece uyum içinde olduğu incelenmiştir. Genel olarak bakıldığında yöntemlerin DMF’li olarak tespit ettiği madde sayıları farklı olsa da DMF’li olarak belirledikleri maddelerin çoğunlukla birbiriyle benzer olduğu tespit edilmiştir. Hesaplanan Spearman Brown sıra farkları korelasyonu katsayısına bakıldığında en yüksek uyum MH – LR yöntemleri arasında görülürken SIBTEST ile en düşük uyumun görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : PISA, Mantel - Haenszel, Lojistik Regresyon, SIBTEST.