Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya (Ecz) Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TAYLAN TURAN
Danışman: Aymelek Gönenç
Özet:
Gliomlar, MSS‟nin en yaygın primer tümörleridir. Moleküler patojenezinin
aydınlatılmasındaki geliĢmelere rağmen gliomda halen tedavi sağlanamamıĢtır. ADE ve
AGTR1 polimorfizmi, gerek kanser patojenezi ve gerekse metastaz ve anjiyojenez ile
iliĢkisi bakımından çeĢitli kanser araĢtırmaları için odak noktasıdır. Farklı
popülasyonlarda çeĢitli kanser türlerinde, ADE ve AGTR1 polimorfizmi ile kanser
patojenezi arasındaki iliĢkinin araĢtırıldığı çok sayıda çalıĢma mevcuttur. Bununla
birlikte, bu çalıĢmalardan elde edilen sonuçlar birbiri ile karĢılaĢtırıldığında çeliĢki
taĢımaktadır. Bu tezde, ADE, AGTR1 ve VEGF polimorfizmlerinin gliom patojenezi ile
olası iliĢkisi ve bazı anjiyojenik markerlerin ölçülen serum ve doku düzeyleri ile
anjiyojenez arasındaki olası bağlantının araĢtırılması hedeflenmiĢtir. ÇalıĢmaya, yaĢ
ortalamaları 49,09±1,33 ve 48,60±1,34 olan 96 gliom hastası ve 104 sağlıklı kontrol dahil
edilmiĢtir. Tez kapsamında, PZR-RFLP metodu ile ADE I/D, AGTR1 A/G, AGTR1 -
535C/T, AGTR1 -825T/A, VEGF +936C/T ve VEGF -2578C/A bölgelerine ait
polimorfizmler araĢtırılmıĢtır. Böylelikle hasta ve kontrol gruplarına ait genotip ve alel
frekansları belirlenmiĢtir. GZ-PZR ile ADE, AGTR1, VEGF göreceli gen ekspresyonları
belirlenmiĢtir, ELISA ile anjiyojenez ile iliĢkili parametreler olan ADE, VEGF, ET-1,
eNOS ve NO serum ve doku düzeyleri ölçülmüĢtür. Sonuç olarak, çalıĢmamızda AGTR1
-168A/G gen bölgesindeki polimorfizmde AA genotipinde gliom riskinin daha düĢük, G
alelinde gliom riskinin daha yüksek olduğu bulunmuĢtur. Bu polimorfizmde G alelinin
gliom riskini 2,27 kat artırdığı tespit edilmiĢtir. ADE I/D, AGTR1 -535C/T, AGTR1 -
825T/A, VEGF +936C/T ve VEGF -2578C/A polimorfizmlerinin alel frekansı ve genotip
dağılımlarının hasta ve kontrol grupları arasında benzer dağılım gösterdiği saptanmıĢtır.
Serum ADE, VEGF, eNOS, NO ve doku ADE, ET-1, eNOS, NO düzeyleri hasta ve
sağlıklı kontrol grupları arasında anlamlı derecede farklı bulunmuĢtur. Hasta grubu ADE,
AGTR1 ve VEGF gen ekspresyonları, kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı
Ģekilde yüksek bulunmuĢtur. AGTR1 polimorfizminde G alelinde yüksek tümör riskinin
bulunması, gliomda artan serum ADE düzeyleri ve gen ekspresyonunun bulunması tümör
geliĢimine ADE ve ADE reseptör polimorfizmi yönüyle ıĢık tutmaktadır.
Anahtar Kelimeler : Gliom, Polimorfizm, ADE, AT1, Anjiyojenez, Gerçek Zamanlı-PZR