Gliomda ADE ve ADE reseptör polimorfizmi ile bazı anjiyojenik markerlerin serum ve doku düzeylerinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya (Ecz) Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TAYLAN TURAN

Danışman: Aymelek Gönenç

Özet:

Gliomlar, MSS‟nin en yaygın primer tümörleridir. Moleküler patojenezinin

aydınlatılmasındaki geliĢmelere rağmen gliomda halen tedavi sağlanamamıĢtır. ADE ve

AGTR1 polimorfizmi, gerek kanser patojenezi ve gerekse metastaz ve anjiyojenez ile

iliĢkisi bakımından çeĢitli kanser araĢtırmaları için odak noktasıdır. Farklı

popülasyonlarda çeĢitli kanser türlerinde, ADE ve AGTR1 polimorfizmi ile kanser

patojenezi arasındaki iliĢkinin araĢtırıldığı çok sayıda çalıĢma mevcuttur. Bununla

birlikte, bu çalıĢmalardan elde edilen sonuçlar birbiri ile karĢılaĢtırıldığında çeliĢki

taĢımaktadır. Bu tezde, ADE, AGTR1 ve VEGF polimorfizmlerinin gliom patojenezi ile

olası iliĢkisi ve bazı anjiyojenik markerlerin ölçülen serum ve doku düzeyleri ile

anjiyojenez arasındaki olası bağlantının araĢtırılması hedeflenmiĢtir. ÇalıĢmaya, yaĢ

ortalamaları 49,09±1,33 ve 48,60±1,34 olan 96 gliom hastası ve 104 sağlıklı kontrol dahil

edilmiĢtir. Tez kapsamında, PZR-RFLP metodu ile ADE I/D, AGTR1 A/G, AGTR1 -

535C/T, AGTR1 -825T/A, VEGF +936C/T ve VEGF -2578C/A bölgelerine ait

polimorfizmler araĢtırılmıĢtır. Böylelikle hasta ve kontrol gruplarına ait genotip ve alel

frekansları belirlenmiĢtir. GZ-PZR ile ADE, AGTR1, VEGF göreceli gen ekspresyonları

belirlenmiĢtir, ELISA ile anjiyojenez ile iliĢkili parametreler olan ADE, VEGF, ET-1,

eNOS ve NO serum ve doku düzeyleri ölçülmüĢtür. Sonuç olarak, çalıĢmamızda AGTR1

-168A/G gen bölgesindeki polimorfizmde AA genotipinde gliom riskinin daha düĢük, G

alelinde gliom riskinin daha yüksek olduğu bulunmuĢtur. Bu polimorfizmde G alelinin

gliom riskini 2,27 kat artırdığı tespit edilmiĢtir. ADE I/D, AGTR1 -535C/T, AGTR1 -

825T/A, VEGF +936C/T ve VEGF -2578C/A polimorfizmlerinin alel frekansı ve genotip

dağılımlarının hasta ve kontrol grupları arasında benzer dağılım gösterdiği saptanmıĢtır.

Serum ADE, VEGF, eNOS, NO ve doku ADE, ET-1, eNOS, NO düzeyleri hasta ve

sağlıklı kontrol grupları arasında anlamlı derecede farklı bulunmuĢtur. Hasta grubu ADE,

AGTR1 ve VEGF gen ekspresyonları, kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı

Ģekilde yüksek bulunmuĢtur. AGTR1 polimorfizminde G alelinde yüksek tümör riskinin

bulunması, gliomda artan serum ADE düzeyleri ve gen ekspresyonunun bulunması tümör

geliĢimine ADE ve ADE reseptör polimorfizmi yönüyle ıĢık tutmaktadır.

Anahtar Kelimeler : Gliom, Polimorfizm, ADE, AT1, Anjiyojenez, Gerçek Zamanlı-PZR