Okul öncesi öğretmenlerinin mobbing ve örgütsel sinizme yönelik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SERPİL TAŞTAN

Danışman: Gülümser Gültekin Akduman

Özet:

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin mobbing ve örgütsel sinizme yönelik

algıları arasındaki ilişkinin incelenmesini incelemektir.

İlişkisel tarama modelinde olan bu araştırmanın örneklemini 2017-2018 Eğitim-Öğretim

yılında Sakarya il merkezinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı anasınıflarında ve

bağımsız anaokullarında çalışmakta olan toplam 249 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır.

Araştırmada öğretmenlerin kişisel bilgilerini elde etmek amacıyla hazırlanan “Genel Bilgi

Formu”, öğretmenlerin çalıştıkları kurumlarına karşı mobbing algılarının belirlenmesi için

“Olumsuz Davranışlar Ölçeği”; örgütsel sinizme yönelik algılarının belirlenmesi için ise,

“Örgütsel Sinizm Ölçeği” kullanılmıştır.

Elde edilen veriler SPPS 20 paket programıyla analiz edilmiştir. Bağımsız değişkenlerin

kategori sayısına bakılarak, bağımsız örneklemler için t testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi

(ANOVA) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin normal dağılımı incelendikten sonra

değişkenler arasındaki ilişki için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısına

bakılmıştır. Yapılan istatistiklerde anlamlılık düzeyi .05 alınmıştır.

Araştırma sonucuna göre, araştırmaya katılan öğretmenlerin %89,2’sinin çalıştıkları kurumda

mobbinge maruz kalmadığı; %10,8'inin ise çalıştıkları kurumda mobbinge maruz kaldığı

yönünde algılarının olduğu saptanmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin, %6,0'sının okul

yöneticileri tarafından; %2,8'inin öğretmenler tarafından; %2,0'sinin ise, veliler tarafından

mobbinge maruz kaldıkları yönünde algıya sahip oldukları saptanmıştır.

vii

Çalıştıkları kurumda okul öncesi öğretmenlerin %1,6'sı sadece kendisinin mobbinge maruz

kaldığı; %9,2'sinin ise aynı kurumda 2 veya daha fazla kişinin mobbinge maruz kaldığı

yönünde algıya sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Öğretmenlerin mobbing algıları ile demografik özellikleri arasında anlamlı bir farklılık

olmadığı ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin örgütsel sinizmi en fazla bilişsel boyutta, en az

duyuşsal boyutta yaşarken; mobbingi en fazla sosyal ilişkiler boyutunda yaşamakta oldukları,

öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları ile demografik özellikleri arasında anlamlı bir farklılık

olmadığı saptanmıştır. Öğretmenlerin mobbing algıları ile sinizm algıları arasında anlamlı,

pozitif ve düşük yönlü bir ilişkinin olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak öğretmenlerin mobbing

algıları arttığında onların örgütsel sinizm yaşama algılarının da arttığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler : Okul Öncesi Eğitim, Mobbing, Örgütsel Sinizm