Cumhuriyet Dönemi'nde köye öğretmen yetiştiren kurumlar ve eğitim programlarının değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Öğrenci: NİHAL YÜCER

Danışman: YÜCEL GELİŞLİ

Özet:

Araştırmada, Cumhuriyet döneminde ve öncesinde köye öğretmen yetiştirme alanındaki gelişmeler ve köy öğretmeni yetiştiren okullar olan Köy Muallim Mektepleri, Köy Eğitmen Kursları, Köy Öğretmen Okulları, Köy Enstitüleri'nin; tarihsel gelişimleri, teşkilat ve idari yapıları, öğretmenleri, öğrencileri, okul binaları ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Aynı zamanda bu okullarda uygulanan eğitim programları program geliştirme süreçlerinden; genel hedefler, derslerin içerikleri, öğrenim yaşantıları ve sınama(ölçme değerlendirme) durumları açısından değerlendirilmiştir. Araştırmada tarihsel yöntemler kullanılarak literatür taramasına dayalı betimlemeler yapılmıştır. Bu çalışma, belge incelemesine dayalı bir araştırmadır. Bu nedenle bilgiler, tarama yöntemi ile arşiv, kütüphane, kitap, dergi ve kurumlardan sağlanan; ilgili araştırmalar, kanun, yönetmelik ve genelgeler, raporlar ve çeşitli dokümanlardan elde edilmiştir. Bu çalışma sonucunda, Osmanlı ve Cumhuriyetin erken dönemlerinde öğretmen yetiştirmenin önemli bir sorun olduğu görülmüştür. Öğretmen yetiştirme sorunu, II. Meşrutiyet ve Cumhuriyetin ilk yıllarında toplumun büyük bölümünün köylerde yaşadığı gerekçesiyle, yoğunlukla köye göre öğretmen yetiştirme çalışmalarıyla çözülmeye çalışılmıştır. Köye öğretmen yetiştiren bu kurumlar; kuruluş aşamaları, yapıları ve uyguladıkları eğitim programlarıyla Türk eğitim tarihinde önemli bir yere sahip olmuşlardır. 04.06.20130 Köy öğretmeni yetiştirmeyi amaçlayan Köy Muallim Mektepleri, Köy Eğitmen Kursları, Köy Öğretmen Okulları ve Köy Enstitüleri'nde uygulanan eğitim programları öğretmen adaylarının, şehir yaşamından uzak, köyün doğal ortamında yetiştirilmeleri görüşü doğrultusunda hazırlanmıştır. Bu programlarda genel kültür dersleri yanında tarım ders ve uygulamaları ile sanat derslerine ve atelye çalışmalarına geniş bir yer ayrılmıştır. Eğitim ve öğretim etkinliklerinin işe ve üretime dayalı olarak yürütüldüğü görülmektedir. Ancak, Köy Enstitüleri'nin programı 1947 ve 1953 yıllarında yenilenerek bazı değişiklere uğratılmıştır. Köy Enstitüleri 1947 programıyla, özellikle öğretmenlik formasyonu ile ilgili dersler olmak üzere; genel kültür, tarım ve sanat alanlarındaki bazı derslerin amaç ve yöntemlerinde değişiklikler yapılarak, ders konuları daha kuramsal ve akademik olarak belirlenmiştir. Köy Enstitüleri 1953 programı ile genel kültür derslerinin çoğunun klasikleştirildiği, tarım ders ve uygulamalarının azaltılarak daha kuramsallaştırıldığı görülmüştür.