Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gizem ÖZKAN ÜSTÜN
Danışman: Pınar Dinç Kalaycı
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
21. yüzyılın ilk çeyreği ekonomik, siyasi, toplumsal değişmelerin; her an güncellenen teknolojik gelişmelerin; büyük, geri döndürülmesi zor iklim değişikliklerinin ve artan kentleşmenin izlendiği bir zaman dilimidir. Tüm bu olayların ve değişikliklerin dünya çapında görünürlüğünün / gündem haline gelişinin arkasında çok boyutlu nedenler bulunur. Mimarlık, dünyada yaşanan değişikliklerden özerk düşünülemeyecek bir disiplin olarak değişime uğramaktadır. Bu tez, bütüncül bir bakış açısıyla, yazıldığı zaman dilimine yönelik bir yorumlama aracılığıyla, dünyanın yeni niteliklerinin mimarlık ortamındaki etkilerini kavramayı amaçlamaktadır. Temel betimleme ile başlar, kavramsal sıralamayla devam eder ve kavramları kategoriler halinde organize eder. Araştırmanın kapsamının belirlenmesinde geliştirdiği nicel yöntem, nitel araştırmanın geçerliğini ve güvenirliğini destekler. Literatürde değişimin hızının artışının internetin gündelik yaşama girdiği (1990’ların başı) 20. yüzyılın sonlarından itibaren gerçekleştiği; arka planını ise, küreselleşme, kapitalizm, teknoloji, internet ve enformasyonun oluşturduğu belirtilir. Değişen dünyaya yönelik teorilerle dünyanın değişen durumunun nitelikleri tespit edilmiş, sonucunda ise, yaşanılan zamana yönelik bir isimlendirme önerilmiştir: ‘Akışkan Çağ’. Mimarlığın küreselleşme ve bileşenleri ile kendine özgü ilişkiler kurduğu ve bu sayede akışkan çağın niteliklerine adapte olabilir eylemler içerdiği gözlenmiştir. 21. yüzyılda görünür ve küresel olan mimarlık firmalarının eylemselliklerinde değişen dünyanın niteliklerinin okunması üzerine seçilen mimarlık firmaları ArchDaily platformu aracılığıyla tespit edilmiştir. Görünürlük düzeyleri yüksek, internet devrimi sonrasında kurulmuş ve küreselleşmiş firmalar araştırılmış ve ArchDaily’de yayınlanan proje sayıları bakımından öne çıkan dört mimarlık firması Kengo Kuma & Associates Architecture, MVRDV, Snøhetta ve Bjarke Ingels Group örneklem grubu olmuştur. Mimarlık firmalarının eylemsellikleri mimarın duruşu, mimarın ürünü ve yapma biçiminde incelenmiş; akışkan çağın nitelikleri üzerinden tartışılmıştır. Bu tez, akışkan çağın dünya mimarlık ortamının nasıl şekillendiğini anlamak ve gelecekteki mimarlık pratiklerine girdisinin ne olacağını düşünebilmek adına önemli bir katkı sunmaktadır. Dünya mimarlığının yaşanılan zamanla eşzamanlı olarak kavranışına yönelik bir yaklaşım önermesi bakımından ileride yapılacak araştırmalara temel oluşturabilir.
Anahtar Kelimeler : Akışkan çağ, mimarlıkta akışkanlık, 21. yüzyıl mimarlığı, Kengo Kuma, MVRDV, Snøhetta, BIG