NelNoddings’in Özen Etiğinin Felsefi ve Kavramsal Temelleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GAMZE DENİZ

Danışman: Mehmet Ali Dombaycı

Özet:

Bu çalışmanın amacı, NelNoddings’in özen etiği yaklaşımını kavramsal ve felsefi temelleri çerçevesinde tanıtmak ve bu yaklaşımın eğitime yansımalarına yönelik genel bir bakış sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma beş bölümden oluşturulmuştur. İlk bölüm; problem durumu, araştırmanın amacı ve araştırmanın öneminden oluşan giriş bölümüdür. İkinci bölümde -özen yaklaşımının bir ahlak felsefesi kuramı olması sebebiyle- ilk olarak ahlak felsefesinin tanımı ve kapsamıyla birlikte temel etik kuramlarına değinilmiş, ardından NelNoddings’in özen yaklaşımını oluşturma aşamasında kendilerinden etkilendiği başlıca düşünürlere yer verilmiştir.Söz konusu düşünürler; Platon, Aristoteles, David Hume, ImmanuelKant, Jean-JacquesRousseau, John Rawls ve John Dewey olup, özen kavramını Noddings’in kullandığı anlamda ilk kez kullanan ve bu kavram üzerine bir ahlak felsefesi kuramı inşa eden CarolGilligan’ın düşünceleri üzerinde ise daha kapsamlı bir şekilde durulmuştur. Bununla birlikte CarolGilligan ve NelNoddings’in yaklaşımları, özen etiğinin eleştirel ve kurucu boyutu bağlamında bu bölümde ele alınır. Üçüncü bölümde araştırmanın modeli, verilerin toplanması, verilerin analizi ve yorumlanması açıklanmış bulunmaktadır. Dördüncü bölümde NelNoddings’in özen etiğinin felsefi temelleri, CarolGilligan’ın etkisi bağlamında incelenmiş, "Özen nedir?" sorusu, özenin anlamı ve doğası ile özenle ilişkili kavramlar çerçevesinde yanıtlanmış, özen gösteren ve özen gösterilen olmak üzere özenin iki boyutu ve felsefi temelleri açıklanmış, ardından özen etiğinin eğitime yansımalarına ilişkin genel bir bakış sunulmuştur. Beşinci bölümde ise yapılan çalışmaya ilişkin ulaşılan sonuçlara yer verilmiştir.

AnahtarKelimeler : Özen, özen etiği, ahlak felsefesi, eğitim, NelNoddings.