TURİZM VE DEĞİŞEN ÜRETİM DİNAMİKLERİNİN ETKİSİNDE DÖNÜŞEN KIRSAL ALANLARDA KORUMA OLANAKLARININ TESPİTİ: ALANYA ÖRNEĞİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ercan AKSOY

Danışman: Özlem Sağıroğlu Demirci

Özet:

Kırsal mimari özelliklerin korunması ve yaşatılarak geleceğe aktarılması kültürün sürdürülebilirliği açısından önemli bir yere sahiptir. Çalışma bütününde bu durum göz önünde tutularak Alanya kırsal mimarisinin özellikleri ortaya koyulmuş ve yaşatılmasına yönelik kararlar verilmiştir. Çalışmanın asıl problemini bölgedeki kırsal mimari mirasın diğer bölgelere göre turizm etkisi altında çok daha hızlı bozulması oluşturmaktadır. Mevcut geleneksel konut stokunun sorunlarının saptanması ve özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 68 köyde alan çalışması yapılmıştır. Çalışmada izlenecek yol için önceden kırsal mimari alanında yapılmış olan çalışmalar da incelenmiştir. Ayrıca bölgede yaşayan halk ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmalar sonucunda geleneksel konutların sayılarının çok hızlı şekilde azaldığı anlaşılmıştır. Mevcut geleneksel konutlarda ise birçok bozulma olduğu görülmektedir. Bunlarla birlikte yerleşim dokuları da büyük oranda niteliklerini kaybetmişlerdir. Elde edilen bulgular Alanya kırsalının geleneksel dokusunun ve nitelikli konutlarının yaşatılması için altlık oluşturmuştur. Aynı zamanda yeni yapılaşma kararları alınmasında da verilerden yararlanılmıştır. Bunların sonucunda kırsal mimarinin yaşatılmasına, gelecek nesillere doğru şekilde aktarılmasına ve geleneksel dokunun ve yapıların korunmasına yönelik öneri kararlar ve yöntemler geliştirilmiştir. Çalışmada tüm bölgenin kırsal mimari özelliklerinin geniş çaplı olarak değerlendirilmesi ayrıca önemlidir. Alınan kararlar ve uygulanması düşünülen yöntemlerin tamamı farklı bölgeler için de bir altlık olarak kullanılabilecektir.

Anahtar Kelimeler : Alanya, geleneksel konut, kırsal mimari, koruma, kültürel koruma, tipoloji