Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatma Gül COŞGUNÇELEBİ
Danışman: Esra Akkol
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Tıbbi bitkilerin hastalıkların tedavisi ve kontrolünde kullanılması, insanlık tarihinde en eski tıbbi uygulama biçimlerinden biridir. Malva neglecta Wallr. bitkisinin yaprakları ve toprak üstü kısımları Anadolu'da geleneksel olarak ağrı, iltihaplanma, hemoroid, böbrek taşı, kabızlık ve kısırlığın tedavisinde kullanılmaktadır. Bu çalışma, jinekolojik rahatsızlıklarda sıklıkla kullanılan M. neglecta’nın yapraklarının rat endometriyoz modeli üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Deneysel endometriyoz, altı haftalık dişi, hamile olmayan Wistar albino sıçanlarda, endometriyal dokunun karın duvarına ototransplantasyonu ile cerrahi olarak indüklenmiştir. Yirmi sekiz gün sonra ikinci operasyon yapılarak endometriyotik doku bölgeleri ve adezyonlar değerlendirilmiştir. Endometriyal odak alanları ve adezyon skorları hesaplanmıştır. Sıçanlar kontrol, n-hekzan, etilasetat, metanol, sulu ekstre ve referans olarak gruplara ayrılmıştır. Tedavi sonunda endometriyotik implant hacimleri ve intraabdominal adezyonlar tekrar değerlendirilmiş ve önceki bulgularla karşılaştırılmıştır. Ayrıca, sıçanlarda TNF-α, VEGF, IL-6 seviyelerini saptamak için periton sıvısı toplanmıştır. En aktif bulunan ekstrenin fitokimyasal içeriği Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (YPSK) kullanılarak belirlenmiştir. Metanol ekstresi ile tedavi edilen grupta endometriyal odak alanlarının ve adezyon skorunun önemli ölçüde azaldığı, TNF-α, VEGF ve IL-6 seviyelerinde anlamlı azalmaların olduğu kaydedilmiştir. YPSK sonuçları M.neglecta’nın metanol ekstresinin yüksek aktivitesinin içeriğinde bulunan polifenollerden kaynaklandığını göstermiştir. Sonuç olarak M. neglegta endometriyoz tedavisi için bir alternatif olarak görülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Farmakognozi, Malvaceae, Malva neglecta, Endometriyoz, Polifenol