Doğum Sonrası Altı Aylık Dönemde Postpartum Depresyonun Emzirme Öz Yeterlilik, Emzirme Başarısı ve Beslenme Durumuna Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hatice Bölükbaşı

Danışman: NEVİN ŞANLIER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Doğum sonrası altı aylık dönemde postpartum depresyonunun emzirme öz yeterlilik, emzirme başarısı ve beslenme durumuna etkisinin saptanması amacıyla yapılan bu çalışma, postpartum 2 hafta-6 ay arasında olan araştırmaya katılmayı kabul eden 228 emzikli kadın (yaş ortalaması 27,96±5,25 yıl) ile yürütülmüştür. Araştırma verileri araştırmacı tarafından uygulanan, genel bilgiler, gebelik ve emziklilik dönemine ait bilgiler, beslenme bilgi soruları, Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği, LATCH Emzirme Tanılama Aracı, Emzirme Öz yeterlilik Ölçeği ve besin tüketim kaydını içeren anket ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Annelerin %19,3 ü depresyon riski taşımakta olup EDDÖ den aldıkları ortalama puan 16,2±3,19 dur. Ayrıca beslenme bilgi sorularından aldıkları ortalama puan 18,3 ±2,54 dur. Depresif belirti gösteren annelerin beslenme bilgilerinin (ortalama puan 17,2±2,81) depresyon belirtisi göstermeyen (ortalama puan 18,3±3,00) kadınlardan düşük olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Kadınların yalnızca %43,0 ı tam olarak başarılı emzirme eylemi göstermekte ve emzirme öz yeterlilik ölçeğinden aldıkları ortalama puan 60,2±6,23 olarak tespit edilmiştir. Dolayısıyla annelerin emzirme öz yeterlilikleri yüksek bulunmuştur. Bireylerin günlük diyetle aldıkları ortalama enerji, karbonhidrat, protein, yağ değerleri sırasıyla 2068,9±522,58 kkal, 253,0±83,32 g, 66,0±19,47 g, 85,7±24,58 g.dır. Annelerin %76,3 ü folik asiti, % 60,5 i kalsiyumu ve %94,0 ü demiri yetersiz tüketmektedir. Kadınların depresyon görülebilme durumuna göre günlük diyetle aldıkları B12 vitamininde farklılık tespit edilmiştir. Depresyon riski olmayan anneler ortalama olarak daha fazla B12 vitamini tüketmektedir (p=0,032). EDDÖ den alınan puanının 1 puan artması ortalama olarak emzirme öz yeterliliğinde 0,315, emzirme başarısında (LATCH) 0,062; beslenme bilgi düzeyinde 0,133 puan düşüşe sebep olmaktadır. Depresyon görülme durumu açısından riskli olan annelerin emzirme özyeterliliği ve emzirme başarıları daha düşüktür (p=0,001, p=0,017). Annelere psikolojik destek, beslenme ile başarılı ve etkili emzirme konularında kendilerinin de aktif olarak katılacağı eğitimlerin düzenlenmesi ve katılımlarının sağlanmasında fayda vardır.