Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SELCUK BURHAN CIHAD CIHAD
Danışman: Bülent Aksoy
Özet:
Bu araştırmada Türkmen öğrencilerin millî kimlik algılarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde, nicel ve nitel araştırma yönteminden oluşan karma yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de 4 il ve Irak’ta Kerkük ili olmak üzere toplam 5 ilde ortaokul düzeyinde öğrenim gören toplam 496 Türkmen öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Gelişli (2013) tarafından geliştirilen Millî Kimlik Algı Ölçeğinden, nitel verileri ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilmiştir. Türkmen ortaokul öğrencilerinin milli kimlik algısını oluşturan iki boyuta göre 10 demografik değişkenin etkisi araştırılmıştır. Nicel verilerin analizi SPSS istatistik programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, tek yönlü varyans analizi ve Ki–Kare teknikleri uygulanmış; frekans, yüzde ve ortalama gibi betimsel istatistikler kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz yaklaşımına uygun olarak incelenmiştir. Araştırma bulguları Türkmen ortaokul öğrencilerinin milli kimlik algısı; milli kimlik ve değerler ile milli kimlik ve din boyutlarına ilişkin algı düzeylerinin yüksek olduğunu göstermiştir. Araştırma bulguları, Türkmen ortaokul öğrencilerinin milli kimlik algısı; milli kimlik ve değerler boyutuna ilişkin görüşlerinin sınıf, cinsiyet, aile gelir durumu, şehir, anne eğitimi, baba eğitimi, Türkmen kimliğinin teminatında en önemli unsur, başka bir ülkede yaşama isteği ve milli kimliği tehdit eden unsur değişkenine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Buna karşılık Türkmen ortaokul öğrencilerinin milli kimlik algısı, milli kimlik ve din boyutuna ilişkin görüşleri aile gelir durumu, şehir, anne eğitimi, baba eğitimi değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşırken; sınıf, cinsiyet, Türkmen kimliğinin teminatında en önemli unsur, başka bir ülkede yaşama isteği ve milli kimliği tehdit eden unsur değişkenine göre benzer bulunmuştur. Katılımcıların milli kimlik
vi
unsurlarına ilişkin görüşlerinin en yüksek oran dil, toprak ve bayrak iken, en düşüğü din unsuru olmuştur. Türkmen ortaokul öğrencilerin milli kimlik toplumlar için neden önemlidir sorusuna en yüksek katılımla aidiyetimizi temsil eder ve en düşük katılımla ilkeleri savunduğu yönünde olmuştur. Türkmen ortaokul öğrencilerinin milli kimlik nasıl korunup yaşatılabilir sorusuna ilişkin görüşlerinde en yüksek katılım dilimizi ve kültürümüzü savunmak iken en düşük katılım nesillere anlatıp uygulamak olmuştur. Katılımcıların milli değerleri en fazla nereden kazandıklarına ilişkin bulgulara göre en yüksek katılım aile iken, en düşük katılım milli şahsiyetler ve milli törenler olmuştur. Katılımcıların yaklaşık yarısı evlilik çağına geldiğinde kendi soyundan olan birisiyle evlenmek istediğini belirtmiştir. Türkmen ortaokul öğrencilerin aile arasında en fazla Türkçe konuştuğu belirlenmiştir. Katılımcıların yaklaşık yarısı milli bayramlara milli şuurunu korumak için katıldıklarını ifade etmiştir. Araştırma bulgularına göre, Türkmen ortaokul öğrencileri eğitim dili ve müzik dinlemede Türkçeyi daha fazla tercih etmektedir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak Türkmen öğrencilerin millî kimlik algısının interdisipliner yaklaşımla farklı açılardan ele alınmasına yönelik çalışmalar yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : Milli kimlik algısı, Millî Kimlik, Türkmen Öğrenciler