ENFEKSİYON ŞÜPHELİ DİZ VE KALÇA PROTEZİHASTALARINDA KAN SEDİMANTASYON HIZI,KANBEYAZ HÜCRE SAYISI VE C-REAKTİF PROTEİNİN PCRİLE KORELASYONU


Tezin Türü: Sanatta Yeterlik

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SERKAN SAVLIK

Danışman: Hakan Atalar

Özet:

AMAÇ :

Ortalama yaş ömrünün artması ile beraber osteoartrit sık görülen eklem hastalıklarından biri haline gelmiştir. Günümüzde yüksek başarı oranlarına sahip eklem artroplastileri sayesinde osteoartrit nedenli açığa çıkan ağrının azaltılmasın yanında mobilizasyonunda artması sağlanmıştır. Periprostetik enfeksiyonlar günümüzde eklem artroplastilerinin en zorlu komplikasyonlarından biridir. Periprostetik eklem enfeksiyonlarında etkili bir tedavi için doğru tanının konulması gerekmektedir. Günümüzde periprostetik eklem enfeksiyonları için kan sedimantasyon hızı, C-reaktif protein ve kan beyaz hücre sayısı kullanılmaktadır. Ancak bu değerler başta inflamasyon olmak üzere enfeksiyon dışı sebeplerden dolayı da yükselebilmektedir. Çalışmamızda periprostetik enfeksiyonların tanısında yardımcı olacak şekilde kan sedimantasyon hızı, C-reaktif protein ve kan beyaz hücre sayısı için bir cut-off değer araştırıldı.

MATERYAL VE METOD :

Çalışmamız Gazi Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik kurulu tarafından 29.03.2021 tarihi ve 331 karar no ile onanmıştır.

Çalışmamızda kullanılan PCR, bilinen iki DNA segmenti arasında özgün bir bölgenin enzimatik olarak çoğaltılması için uygulanan tepkimelerin genel adıdır. Dokulardan elde edilen örnekler steril koşullarda ayrıştırıldı. Elde edilen dokudan DNA ve RNA belirlendi. Ayrıştırma için Taq polimeraz enzimi kullanıldı ve replikasyon sayesinde sınırlı sayıda DNA bölümünden yeterli uzunlukta zincir elde edilerek mikroorganizma tanımlandı.

Temmuz 2018 ile aralık 2020 tarihleri arasında periprostetik enfeksiyon şüphesi olan 26 hasta değerlendirmeye alındı. Fizik muayene ve klinik bulguları ile enfeksiyon şüphesi olan hastalardan kan sedimantasyon hızı, CRP ve kan lökosit sayısı, eritrosit dağılım genişliği ve kan sayımında Nötrofil/Lenfosit oranı çalışıldı. Kan sedimantasyon hızı, CRP  ve kan lökosit sayısını etkileyen immün sistemi baskılayacak ilaç kullanımı, idrar yolu enfeksiyonu, ağız yolu ve diş enfeksiyonu ile, solunum yolu enfeksiyonu düşünülen hastalar çalışmaya dahil edilmedi.

Çalışmaya belirtilen kriterlere uyan 26 hasta dahil edildi. Hastalardan 21 tanesi total diz artroplastisi, 5 tanesi de  total kalça artroplastisi vakasıydı. 19 kadın 7 erkek çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaş ortalamsı 72.19 idi (56-85) 16 hastada protez gevşemesi mevcuttu , hastaların preoperatif  muayenesi ve laboratuvar incelemesi ( kan sedimantasyon, tam kan sayımı ve C-reaktif protein ) periprostetik eklem enfeksiyonu ile uyumluydu. Protez gevşemesi saptanan tüm hastaların ilk operasyonu dış merkezde yapılmıştı ve hepsinde preoperatif antibiyotik kullanım öyküsü mevcuttu. Kültür sonucunu etkilememesi için antibiyotikler preoperatif 10 gün önceden kesildi. 16 hastanın tamamında ilk seansta tüm implantlar çıkarıldı. Hastalara antibiyotikli spacer uygulandı. Enfekte olduğu düşünülen dokulardan kültür ve PCR incelenmesi için uygun örnekler alındı. Örnekler 30 dakika içinde, kültür ve PCR çalışılması için uygun laboratuvara teslim edildi. Kültür sonuçları ortalama 3 gün (2-4 gün arası ) PCR ise 24 saat içerisinde sonuç verdi. 16 hastanın 5 tanesinde kültürde üreme olmamasına rağmen, PCR ile patojen mikroorganizma saptandı. 1 hastada hem kültüre üreme saptandı hem de PCR ile tespit edildi. Saptanan mikroorganizmaya göre postoperatif uygun antibiyoterapi başlandı.

Preoperatif klinik muayenesi ve kan sedimantasyon hızı, CRP ve kan lökosit sonucuna göre periprostatik eklem enfeksiyonu düşünülmeyen, ancak protez gevşemesi olan 10 hastada ilk seansta revizyon yapıldı.  Enfeksiyon şüphesi uyandıran dokulardan örnekler alınarak 30 dakika içerisinde kültür ve PCR incelenmesi için laboratuvara gönderildi. Bahsi geçen 10 hasta grubunun hiçbirinde kültür ve PCR ile patojen mikroorganizma saptanmadı.

BULGULAR :

Çalışmamıza 21 total diz artroplastisi ve 5 total kalça artroplastisi olan 26 hasta dahil edildi. Bu hastalardan 19 kadın ve 7 tanesi erkek idi. PCR durumu ile cinsiyet, vaka ve kültür sonucu durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunamadı. (p>0,05). PCR gruplarına göre yaş (yıl), WBC, RDW ve N/L açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktur (p>0,05).

PCR gruplarına göre CRP ve Sedim açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). PCR sonucu pozitif olanların CRP ve Sedimentasyon değerleri, negatif olanlara göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

PCR pozitif olanlarda RDW ile N/L arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki yoktur (p>0,05).

Cut-off belirlemek için yapılan ROC analizi sonucunda; PCR pozitif duruma göre CRP ve Sedimantasyon değerlerinin ayırt etmede anlamlı prediktörler olduğu tespit edilmiştir. PCR pozitife göre yapılan ayrımda; CRP cut-off değerinin %100,0 sensivite ve %90,0 spesifite ile 24,5 olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Aynı şekilde, Sedimantasyon cut-off değerinin %80,0 sensivite ve %85,7 spesifite ile 64,5 olduğu tespit edilmiştir (p<0,05).

SONUÇ : PCR pozitifliği ile kan beyaz hücre sayısı, RDW ve N/L arasında bir korelasyon yoktur. PCR sonucu pozitif olan hastalarda CRP ve kan sedimantasyon hızı yüksektir ve PCR sonucuna göre periprostetik eklem enfeksiyonu düşünülen hastalar için CRP cut-off değerinin %100,0 sensivite ve %90,0 spesifite ile 24,5 olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Aynı şekilde, Sedimantasyon cut-off değerinin %80,0 sensivite ve %85,7 spesifite ile 64,5 olduğu tespit edilmiştir (p<0,05).