Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: HAFİFE BOZDEMİR
Danışman: RABİA SARIKAYA
Özet:Bu çalışmanın amacı, Model Tabanlı Öğretim ve Öğrenmeye göre tasarlanan bir öğrenme ortamının, pratik ve teorik bilgi açısından farklılık gösteren köy okulundaki ve şehir merkezindeki ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin mikroskobik canlıların tanımı, yapısı, işlevi, davranışı, mekânizması ve şekli ile ilgili olarak anlama seviyelerinde ve zihinsel modellerinde gelişimine etkisini araştırmaktır. Araştırma 2013-2014 eğitim öğretim yılı Fen ve Teknoloji Dersi Programı dâhilinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri Kastamonu ili şehir merkezinde ve bir köyünde bulunan tipik durum örneklemesine uygun olarak seçilen iki okuldaki 47 dördüncü sınıf öğrencisinden toplanmıştır. Nicel verilerin toplanmasında Mikroskobik Canlılar Başarı Testi ve Mikroskobik Canlılar Resimli Kavram Haritası ölçme aracı olarak kullanılmıştır. Öğretim uygulamalarından önce her iki gruba da bu ölçme araçları ön test olarak uygulanmıştır. Model Tabanlı Öğretim ve Öğrenme uygulamaları gerçekleştirildikten sonra aynı ölçme araçları son test olarak uygulanmıştır. Nicel verilerin analizinde, Mikroskobik Canlılar Başarı Testi ön test ve son test puanlarını karşılaştırırken ilişkili örneklemler t testi, farklı gruplarda yer alan öğrencilerin son test puanlarını karşılaştırırken ilişkisiz örneklemler t testi kullanılmıştır. Mikroskobik Canlılar Resimli Kavram Haritasından elde edilen veriler ön test ve son test frekans değerleri doğrultusunda oluşturulan grafikler üzerinden değerlendirilmiştir. Araştırmanın nitel verileri köy ve şehir merkezindeki okulda okuyan 47 dördüncü sınıf öğrencisi arasından Mikroskobik Canlılar Başarı Testi ön test puan sonucuna göre seçilen orta ve alt düzeydeki toplam 12 öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucu elde edilmiştir. Bu öğrencilerle öğretim uygulamalarından önce ve sonra yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Mikroskobik canlıların tanımı, yapısı, işlevi, davranışı, mekânizması ve şekli boyutlarında öğrencilerin ön görüşme ve son görüşme verilerinden elde edilen bulgulara göre hedef öğrencilerin anlama seviyelerindeki ve zihinsel modellerindeki değişim incelenmiştir. Nitel verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonunda, köy okulundaki ve şehir merkezindeki öğrencilerin mikroskobik canlıların boyutları açısından her boyuta yönelik olarak ilişkili örneklemler t testi sonuçlarına göre ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Buna ek olarak öğrencilerin mikroskobik canlıların boyutları açısından her boyuta yönelik olarak ilişkisiz örneklemler t testi sonuçlarına göre son test puanları arasında ise mikroskobik canlıların yapısı ve işlevi bakımından anlamlı bir fark bulunmuştur. Mikroskobik Canlılar Resimli Kavram Haritasına yönelik olarak mikroskobik canlıların aktiviteleri açısından her fotoğrafla ilgili puanlarında ön test ve son test bağlantı puanları arasında ilerleme görülmüştür. Öğretim uygulamasından önce seçilen öğrencilerin mikroskobik canlıların boyutları açısından anlama seviyelerinde ve bu anlama seviyelerinden hareketle ortaya çıkarılan zihinsel modellerinde benzerlikler ve farklılar olduğu görülmüştür. Öğretim uygulamalarından sonra yapılan son görüşmelerde öğrencilerin anlama seviyelerinde genel artış gözlenmiş ve tamamına yakınının mikroskobik canlılar açısından bilimsel modele ulaştığı görülmüştür. Model Tabanlı Öğretim ve Öğrenme uygulamaları mikroskobik canlılar ile ilgili olarak öğrencilerin çoğunu zihinsel model açısından bilimsel modele ulaştırmıştır. Ancak bazı öğrencilerde mikroskobik canlıların farklı boyutlarına yönelik eksik ve alternatif kavramlarının şu anda da mevcut olduğu görülmüştür.