Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Elif SARI
Danışman: FATMA TEZEL ŞAHİN
Özet:Bu araştırma anasınıfına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların, annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının, çocuğun sosyal uyum ve becerilerine etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Ankara iline bağlı merkez ilçelerinde bulunan resmi ve özel anaokullarına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların anneleri araştırma evrenini oluşturmuştur. Evrenin büyüklüğü nedeni ile örneklem seçilme yoluna gidilmiş ve Random Örnekleme Yöntemi kullanılmıştır. Ankara ili merkez ilçelerde resmi anasınıfı okul sayısı 367, özel anasınıfı okul sayısı 66 olmak üzere toplam 433 adet okul bulunmaktadır. Devlet okulları ve özel okullar için iki ayrı araştırma tasarımı yapılmış ve iki ayrı örneklem seçimi yapılmıştır. Örnekleme dahil edilen ilçeler; Altındağ, Çankaya, Keçiören, Mamak, Yenimahalle'dir. Devlet okulları için araştırma evrenini, 26150 öğrencinin anneleri, örneklemini 370 anne oluşturmuştur. Özel okullar için araştırma evrenini, 2772 öğrencinin annesi, örneklemini 330 anne oluşturmuştur. Toplam evrenimiz, 28922 kişi, örneklemimiz 700 kişidir. Toplam 1357 adet ölçek dağıtılmıştır. 1357 adet ölçekten 700 adet ölçek doldurulmuş şekilde geri dönmüştür. 22 özel anaokuluna, 25 resmi anaokuluna, veri toplama yöntemi olarak belirlenen, ailelerin ve çocuklarının demografik bilgilerini elde etmek amacıyla, GENEL BİLGİ FORMU annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını belirlemek için AİLE HAYATI VE ÇOCUK YETİŞTİRME TUTUM ÖLÇEĞİ (PARI) ile çocuklarının sosyal uyumlarını belirlemek için de SOSYAL UYUM ÖLÇEĞİ kullanılmıştır. Araştırmaya katılan örneklem grubunun demografik özellikleri sıklık ve yüzde tabloları aracılığı ile yorumlanmıştır. Annelerin çocuklarına karşı tutumlarının analizinde; alt grup sayıları 2 olan değişkenler için T testi, alt grup sayısı 2'den fazla olan değişkenler için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Çocukların sosyal uyum ve becerilerinin analizinde; alt grup sayıları 2 olan değişkenler için T testi, alt grup sayısı 2'den fazla olan değişkenler için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) sonucunda farklılık çıkan gruplar arasında; farklılığın ne yönde olduğunu belirlemek için ikili karşılaştırma yöntemlerinden Tukey ve Tamhane kullanılmıştır. Homojen varyanslı gruplarda Tukey, heterojen varyanslı gruplarda Tamhane sonuçları dikkate alınmıştır. Grup ortalamaları arasında 0,05 anlamlılık aranmıştır. Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği alt boyutları ile Sosyal Uyum Ölçeği alt boyutları arasındaki anlamlı bir ilişki olup olmadığının belirlenmesi için korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, Devlet ve özel okullarda erkek öğrenci sayısı (%51,86), kız çocuklarından (%48,14) fazladır. Özel okullarda 5 yaş grubunda (%56,67) daha fazla öğrenci bulunmaktadır. Devlet okullarında 6 yaş grubu öğrenci sayısı (%85,68) daha fazladır. Devlet ve özel okul toplamında ise 6 yaş grubu (%65,71) öğrencilerinin sayısı daha fazladır. 5-6 yaş grubu çocukların büyük çoğunluğunun tek kardeşi (%44,71) vardır. Devlet ve özel okullarda, ilk çocukların oranının (%56,71) fazla olduğu bulunmuştur. Özel okullarda okuyan öğrencilerin anne (%35,45) ve babaları (%44,85) çoğunlukla yüksek okul mezunu, devlet okulunda okuyan öğrencilerin anne (%39,73) ve babaları (%37,03) ise çoğunlukla lise mezunudur. Annelerin çoğunlukla 31-35 yaş arası olduğu (%36,00), babalarınsa 36-40 yaş arasında olduğu (%34,71), annelerin çoğunluğunun ev hanımı olduğu bulunmuştur. Babaların çoğunluğu profesyonel meslek sahibidir (Doktor, Mühendis, İşletmeci, Öğretmen, Akademisyen, Uzman ). Aşırı Koruyucu Annelik kardeş sayısı, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, annenin yaşı, annenin çalışma durumu ve babanın mesleğine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Demokratik Tutum ve Eşitlik Tanıma kardeş sayısı, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, annenin yaşı ve babanın mesleğine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Ev Kadınlığını Reddetme okul türü, yaş grubu, kardeş sayısı, annenin eğitim durumu, babanın yaşına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Karı - Koca Geçimsizliği annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, babanın yaşı, annenin çalışma durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Baskı ve Disiplin kardeş sayısı, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, annenin çalışma durumu ve babanın mesleğine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Sosyal Uyum annenin yaşı ve babanın yaşına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Sosyal Uyumsuzluk okul türü ve yaş grubuna göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Sınırlı Sosyal Uyum okul türü, annenin eğitim durumu ve annenin çalışma durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Aşırı Koruyucu Annelik boyutu ile Sosyal Uyum, Sosyal Uyumsuzluk ve Sınırlı Sosyal Uyum boyutu arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Demokratik Tutum ve Eşitlik Tanıma boyutu ile Sosyal Uyum, Sosyal Uyumsuzluk ve Sınırlı Sosyal Uyum boyutu arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.Ev Kadınlığını Reddetme boyutu ile Sosyal Uyumsuzluk ve Sınırlı Sosyal Uyum boyutu arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Karı - Koca Geçimsizliği boyutu ile Sosyal Uyumsuzluk ve Sınırlı Sosyal Uyum boyutu arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.Baskı ve Disiplin boyutu ile Sosyal Uyumsuzluk ve Sınırlı Sosyal Uyum boyutu arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.