TÜRKİYE VE AZERBAYCAN\'DAKİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN YAŞADIKLARI YILDIRMA (MOBBING) DAVRANIŞLARININ KARŞLAŞTIRILMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elnur MAMMADOV

Danışman: NECATİ CEMALOĞLU

Özet:

Bu araştırmada, Azerbaycan ve Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlıklarına bağlı ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin, okulda maruz kaldıkları yıldırma (mobbing) eylemlerinin düzeyi, özellikleri ve bu eylemlerin kimler tarafından uygulandığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi, Türkiye ve Azerbaycan'ın başkentleri, Ankara ve Bakü'deki Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim okullarında görev yapan toplam 300 öğretmenden oluşmuştur. Veriler, SPSS veri analiz programında işlenerek ankete katılan öğretmenlerin kimlik bilgilerinde frekans ve yüzde, gruplar arasındaki görüş farklılıklarını saptamada t-testi, varyans analizi yapılmış ve 0,05 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Türkiye ve Azerbaycan'da ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin çoğunluğunun kadınlardan oluştuğu gözlemlenmiş ve bunun yanı sıra, Azerbaycan'da öğretmenlerin yaş ortalamasının kırk yaş ve üzeri olduğu, Türkiye'de öğretmenlerin mesleki kıdem süresi genellikle 1-20 yıl arasıyken, Azerbaycan'da 21 yıl ve üzeri olduğu, Türkiye'de Öğretmenlerin çalıştığı okullardaki görev süreleri 1-10 yıl arasıyken, Azerbaycan'da bu durum 11-20, 21 yıl ve üzeri olarak görülmektedir. Türkiye'deki öğretmenlere olumsuz davranış sergileyen kişilerin okul müdürleri, müdür yardımcıları tarafından yapıldığı görülürken, Azerbaycan'da bunlarla birlikte velilerin de olumsuz davranış sergilediği görülmektedir. İlköğretim okullarında yıldırma davranışlarının erkek ve daha kıdemli öğretmenler tarafından, daha çok Yabancı Dil, Sosyal Bilimler, Beden Eğitimi ve Güzel Sanatlar öğretmenlerine yönelik olduğu saptanmıştır. Her iki ülkede de olumsuz davranış sergileyenlerin içerisinde erkeklerin oranı kadınlara göre oldukça fazladır.