Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, MİMARLIK , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SUZAN ESİRGEN
Danışman: Önder Aydın
Özet:
Tez çalışması yapı çeperlerindeki elemanlardan biri olan silmelere odaklanarak klasikleşme
sürecinde Osmanlı mimarlığının yazılmamış ilkelerinin silmelerdeki yansımalarına
ulaşmayı hedeflemiştir. Bu amaçla Osmanlı mimarlığının özgün uygulamalar
gerçekleştirmeye başladığı kuruluş döneminden klasik dönem sonuna dek dönemin estetik
değerlerini barındırma potansiyeli taşıyan 15 yapı çalışma kapsamında ele alınmıştır.
Hanedan tarafından İznik, Bursa, Edirne İstanbul gibi başkentlerde yaptırılmış mimarlık
tarihi için önemli eşiklerde yer alan 15 yapı ve üslup geçişlerinin en rahat okunabileceği
platformlar olarak cami çeperlerine odaklanılmış, çeperlerde yer alan silmeler analitik
yöntemlerle incelenmiştir. Silmelerin klasik dönemde ve özellikle Sinan yapılarında önemli
ifade aracına dönüşümü, çeperlerde edindiği güçlü rolü hazırlayan süreç, erken dönem
örneklerinden itibaren izlenmiştir. Örnekler üzerinde yapılan çalışmalar, silmelerin işlevleri,
ilişkileri ve davranış biçimlerine dair çıkarımların oluşmasını sağlamış, silme
biçimlenmelerinin rastlantısallıktan uzak bir dizi ilişkiler ağına, işlev verilerine ve ilkeler
silsilesine dayandığını göstermiştir.
Osmanlı mimarlığı, cephe kurgusu, cephe elemanları, silmeler,
tasarım ilkeleri