Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Bilişim Enstitüsü, Yönetim Bilişim Sistemleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALAADDİN EMRE EVGALLIOĞLU
Danışman: Cevriye Gencer
Özet:
Türkiye'de doğal gaz dağıtım şirketlerinin tarifeleri EPDK tarafından belirlenmektedir. Fiyat tavanı yöntemine göre yapılan bu belirlemede şirketlerin maliyetlerini düşürmek yoluyla daha etkin çalışmaları teşvik edilmektedir. Bu çalışmada Türkiye'de faaliyet gösteren 55 doğal gaz dağıtım şirketinin 2013-2015 yılları arasındaki teknik etkinlikleri Stokastik Sınır Analizi (SSA) yöntemi ile incelenmiştir. Bu amaçla, Battase ve Coelli (1992) modelinden (M92) dört ve Battase ve Coelli (1995) modelinden de (M95) beş adet olmak üzere toplamda dokuz adet Stokastik Sınır Analizi modeli kullanılmıştır. Bu modeller için girdi olarak işletme gideri; çıktı olarak ise tüketici sayısı, tüketim miktarı, hat uzunluğu ve km2 ye düşen acil müdahale araç sayısı belirlenmiştir. Ayrıca M95 modellerine çevresel faktör olarak tüketici sayısının tüketim miktarına oranı ve ısıtma gün derecelerinin (HDD) tersi eklenmiştir. Modellerde şirketlerin 2013 - 2015 yılları arasındaki panel veriler kullanılmış ve veriler Frontier 4.1 programı ile analiz edilmiştir. Tahmin edilen model sonuçları incelendiğinde, modelde yer alan katsayı tahminlerinin işaretlerinin ve anlamlılık düzeylerinin oldukça tatmin edici olduğu gözlemlenmiştir. Tahmin yapılan modellerde katsayıların bir tutarlılığa sahip olduğu; ayrıca, alternatif tüm modellere göre hat uzunluğu hariç tüm çıktıların doğal gaz dağıtım şirketlerinin etkinliğinin iyileştirilmesinde önemli olduğu görülmüştür. Yine modellerin hesaplanan varyans oranına göre, birleşik hata terimi içerisinde rassal hataların önemsiz bir seviyede olmadığı gözlemlenmiştir. Bu doğrultuda ortalama varyans oranları, çalışma için SSA'nın doğru bir tercih olduğunu göstermektedir. Alternatif modellerin etkinlik tahminleri incelendiğinde, M92 ve M95 modellerinin ortalama etkinlikleri arasında çoğunlukla önemli bir değişme olmamasına rağmen şirketlerin etkinlik skorlarında ve sıralamalarında önemli değişimler gözlemlenmiştir. Bu sonuç M95 modelleri için belirlenen çevresel faktörlerin bazı şirketlerin etkinlik skorlarını yükseltmesine karşın bazı şirketlerin etkinlik skorlarını düşürmesine bağlanabilir.