Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülsüm BAŞTUĞ
Danışman: EMİN KURU
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Erkeklere özgü bilinen spor branşlarına bayanların katılımı ile bayan sporcularda erkeksi davranışlar gözlenmiştir. Bu nedenle, bireysel ve takım sporları ile uğraşan elit bayan sporcular ile spor yapmayan bayanların Bedenlerini algılama düzeyleri ve Cinsiyet rollerini belirlemek, spor yapma durumlarının spor branşlarının beden algısı-cinsiyet rolü üzerindeki etkisini araştırmak, aralarındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla bu araştırma yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 20062007 sezonunda müsabık olan Ankara, İstanbul ve İzmir'de bulunan 6 spor branşında, güreş (30), boks (30), halter (30), voleybol (30), basketbol (30), futbol (30) tespit edilen 180 elit sporcu ile Gazi Üniversitesi ve Selçuk Üniversitesi'nden tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 180 spor yapmayan üniversite öğrencisi bayanlar oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, bayanların bedenlerini algılama düzeylerini belirlemek için Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkisi Ölçeği cinsiyet rollerini belirlemek için BEM Cinsiyet Rolü Envanteri ve öğrencilerin kişisel özelliklerini belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen, Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Spor yapan ve yapmayan bayanların kişisel bilgilerinin analizinde betimsel istatistiki analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmaya katılanların spor yapıp yapmama durumlarına göre Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkileri Ölçeği'nin maddelerine verdikleri yanıtların betimsel istatistikleri (aritmetik ortalama ve standart sapma) hesaplanmış; Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkileri Ölçeği Puanlarının Karşılaştırılmasında ise Tek yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. iv Araştırmanın sonucunda; Araştırmaya katılan bayanların bedenlerini algılama ve cinsiyet rolleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bireysel ve takım sporu yapan bayanların bedenlerini algılama düzeyleri bakımından görünüş yönelimi puanları ve fiziksel yeterlilik yönelimi puanları spor yapmayan bayanlardan anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur. Spor yapan ve yapmayan bayanların erkeksilik özellikleri ile spor yapma durumları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiş ve spor yapmayan bayanların erkeksilik puanları spor yapan bayanların puanlarından anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Bedenlerini algılama ve cinsiyet rolleri arasındaki ilişkiyi incelediğimizde; Spor yapan ve yapmayan bayanların bedenlerini algılama ve cinsiyet rolleri açısından anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Bireysel spor yapan bayanların erkeksilik özellikleri, spor yapmayan bayanlara göre, spor yapmayan bayanların kadınsılık özelliklerinin spor yapan bayanlara göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sosyal beğenilirlik özelliklerinde ise tüm gruplar arasında farklılık bulunmaktadır. Fakat takım sporlarını yapan bayanların sosyal kabul edilirlik puanlarının diğer iki grubun puanlarından yüksek olduğu belirlenmiştir.