Doğrusal olmayan sistemler için model referans tabanlı kayma yüzeyi tasarım yöntemlerinin geliştirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatma KARA

Danışman: Metin Uymaz Salamcı

Özet:

Bu çalışmada, doğrusal olmayan sistemlerin kayan kipli kontrol tasarımında kayma yüzeyi tasarımı için iki yeni yöntem önerilmektedir. Önerilen iki yöntemde model referans adaptif kontrol ve kayan kipli kontrol yaklaşımları durum bağımlı Riccati denklemi tabanlı (SDRE) olarak birleştirilmektedir. Böylelikle, özellikle SDRE çözümünden kaynaklanan hesaplama yükü azaltılarak, kayma yüzeyi tasarımının sistematik ve kolay olması sağlanmaktadır. Önerilen ilk yöntemde, doğrusal olmayan referans sistem için SDRE tabanlı olarak klasik kayan kipli kontrol yöntemi ile optimal olarak kayma yüzeyi tasarlanmaktadır. Önerilen ikinci yöntemde ise koordinat dönüşümüne ihtiyaç olmayacak şekilde kayma yüzeyi tasarımı gerçekleştirilmektedir. Her iki yöntemde de gerçek sistem için kayma yüzeyleri önerilen uyarlama kuralları ile tasarlanmaktadır. Önerilen yöntemlerin deneysel uygulamaları doğrusal olmayan dinamik modele sahip üç serbestlik dereceli (3DOF) deney düzeneği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Deney düzeneği üzerinde yükselme ve gezinti eksenlerinde gerçek zamanlı referans takibi yapılarak, önerilen yöntemlerin başarısı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler : Kayan kipli kontrol, Doğrusal olmayan sistemler, Kayma yüzeyi tasarımı, Adaptif kontrol, Model referans adaptif kontrol