Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET BURAK KAYA
Danışman: KÜBRA ÇAMUR
Özet:Modernizm ve postmodernizm akımları, ortaya çıkış koşulları kadar yönetsel, ekonomik, sosyolojik, kültürel ve mekansal etkileriyle analiz edilmesi gereken izler oluşturmaktadır. Bu tez çalışması; modern ve postmodern dönemde değişen yönetsel, ekonomik, sosyolojik, kültürel ve mekansal anlayışın kentsel dinamiklere olan etkisini niceliksel bir metoda dayanarak açıklamayı ve Türkiye kentlerinin modernlik ve postmodernlik seviyelerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda modernizm ve postmodernizm akımlarının kavramsal çerçevesi, mekanla ilişkili olarak kentlere ve kentleşme süreçlerine etkileriyle literatür taramasıyla ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci aşamada kentlerin modernlik/postmodernlik durumlarının niceliksel veri analizi ile ortaya çıkarılmasına yönelik göstergelerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada Türkiye’nin 1980ler’den 2010’lu yıllara uzanan ve literatürde “modernizmden postmodernizme geçiş süreci” olarak tanımlanan değişim sürecine yoğunlaşılmıştır. 1980 sonrası dönemde DPT ve Kalkınma Bakanlıkları tarafından gerçekleştirilen “Türkiye Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE)” çalışmalarında kullanılan niceliksel veri tabanı elde edilerek “Türkiye kentlerinin modernlik ve postmodernlik bileşenleri analiz edilmiş, modernlik ve postmodernlik düzeylerini ölçebilmek üzere yeni bir gösterge seti oluşturulmuştur. Gösterge setinde “örgütsel/yönetsel”, “ekonomik”, “toplumsal/etik” ve “mekansal” gösterge başlıkları altında modernizmi tanımlayan 12 kriter ile postmodernizmi tanımlayan 22 kriter seçilmiştir. Toplamda elde edilen 34 kriter Temel Bileşenler Analizi ve Kümeleme Analizi yöntemleriyle değerlendirilerek kentlerin kademelenmesi yapılmıştır. Çalışmada modernlik endeks değeri yüksek olan kentlerin sanayi sektöründe uzmanlaştığını, postmodernlik değeri yüksek olan kentlerin ise hizmetler ve/veya turizm sektöründe uzmanlaştığını görülmektedir.Çalışma sonucunda kullanılan yöntem ve alan araştırmasının, Türkiye için önemli bir boşluğu doldurmaya aday “modern ve postmodern mekanın anlaşılmasına yönelik kentsel gelişmişlik kademelenme” çalışmalarına yön vermesi beklenmektedir.