Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Rabia Dirican
Danışman: ÜMİT DENİZ
Özet:Okul öncesi dönem çocuklarına uygulanan felsefe eğitimi etkinliklerinin çocukların felsefi tutum ve davranışlarına etkisini incelemek amacıyla yapılan araştırmada ön test- son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Araştırmaya, Ankara İli Keçiören İlçesi'nin orta sosyoekonomik bölgesindeki ilkokulların anasınıfına devam eden 20 deney ve 22 kontrol grubu olmak üzere 42 çocuk ve öğretmenleri dahil edilmiştir. Deney ve kontrol grubunun birbirlerini etkilememesi için çocuklar farklı okullardan seçilmiştir. Veri toplamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Felsefi Tutum ve Davranışlarını Belirleme Kontrol Listesi, Demografik Bilgi Toplama Formu ve yarı yapılandırılmış Öğretmen Görüşme Formu kullanılmıştır. Deney grubundaki çocuklara, araştırmacı tarafından 12 hafta boyunca haftada iki gün Çocuklarla Felsefe Eğitimi Etkinlikleri uygulanmıştır. Kontrol grubundaki çocukların ise rutin programlarına öğretmenleri tarafından devam edilmiş, herhangi bir felsefe etkinliği yapılmamış, ancak araştırma verileri toplandıktan sonra etik gerekçelerle 3 oturum yapılmıştır. Deney ve kontrol grubuna uygulanan ön test ve son testler arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla Mann-Whitney U Testi, deney ve kontrol grubunun ön test ve son testi arasındaki farklılığı belirlemek amacı ile Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi uygulanmıştır. Deney grubundaki çocukların son testten aldıkları puanların yaş ve cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini incelemek için Mann-Whitney U; kardeş sayısı, doğum sırası, annenin yaşı, babanın yaşı, annenin öğrenim durumu, babanın öğrenim durumu ve aylık gelir düzeyi değişkenlerine göre ise her bir faktör için Kruskal Wallis H Testi yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre deney ve kontrol grubundaki çocukların felsefi tutum ve davranışları açısından ön test puanlarında anlamlı bir farklılık olmadığı; son test puanları arasında ise deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Çocukların felsefi tutumlarının çocuğun yaşı, cinsiyeti, kardeş sayısı, doğum sırası, annenin yaşı, babanın yaşı, annenin öğrenim durumu, babanın öğrenim durumu ve aylık gelir düzeyi değişkenlerinden ise etkilenmediği saptanmıştır. Bu bulgulara göre, araştırma kapsamında yapılan felsefe eğitimi etkinliklerinin deney grubundaki çocukların felsefi tutum ve davranışlarını geliştirmede katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, felsefe eğitimi etkinliklerinin, çocukların özellikle tahminde bulunma, düşüncelerini gerekçelendirme, farklı görüşlerini söyleyebilme, hoşgörülü davranma, çevresinde olup bitenlere meraklı olma ve soru sorma becerileri üzerinde pozitif yönde etki ettiğini söylemek mümkündür. Ancak, felsefe etkinliklerinin, duygu ve düşüncelerinin nedenlerini söyleme ve dinledikleri ile ilgili sorular sorma becerileri üzerinde etkili olmadığı tespit edilmiştir.