Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Öğrenci: İSMET KURT
Danışman: MELİKE ÖZER KESKİN
Özet:Bu araştırmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinin biyolojik bilimlerin neden olduğu etik tartışmalar konusunda karar verirken ele aldıkları değerleri ortaya çıkarmak amacıyla kullanılabilecek Biyoetik Değer Envanterinin geliştirilmesidir. Araştırmanın hedefleri doğrultusunda nitel ve nicel veri toplama süreçlerini içeren, Keskin Samancı (2009) tarafından oluşturulan özgün bir envanter geliştirme metodu kullanılmıştır. Bu metot çerçevesinde birinci adımda öncelikle çevre etiği ve biyoçeşitlilik, ötanazi, üreme teknolojileri, organ nakli ve organ bağışı başlıkları ile ilgili etik tartışmalar hakkında literatür taraması yapılmıştır. Bu alanda çalışan araştırmacılar ve öğretmen görüşleri de alınarak envanterde ele alınacak konu başlıkları belirlenmiştir. İkinci adımda, belirlenen her bir konu başlığı ile ilgili etik ikilemlere dayalı taslak senaryolar hazırlanmıştır. Senaryoların sonuna, öğrencilerin konu ile ilgili karar verirken ele aldıkları değerleri, tutumlarını ve görüşlerini ortaya koyabilecekleri açık uçlu sorular eklenmiştir. Üçüncü adımda, senaryolar toplam 569 ortaöğretim 9. sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Ankara genelindeki farklı sosyoekonomik parametrelere sahip okulların örneklemde eşit oranda temsil edilmesi hedeflenmiş ve bu amaçla Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) verileri kullanılmıştır. Bu doğrultuda Ankara genelinde 4 farklı gelişmişlik düzeyini temsil eden toplam 8 ilçede, 11 Genel Lise ile 8 Anadolu Lisesi araştırmaya dahil edilmiştir. Bu uygulama sırasında senaryoların yanı sıra öğrencilerin bu alana yönelik temel bilgilerinin ve demografik verilerinin ortaya çıkarılabilmesi amacıyla Bilgi Testi ve Kişisel Bilgi Anketi uygulanmıştır. Öğrencilerin senaryolara ilişkin vermiş oldukları cevaplar nitel veri analizi tekniklerinden içerik analizi stratejileri kullanılarak incelenmiş ve yapılan tematik kodlamalar doğrultusunda envanter çoktan seçmeli forma dönüştürülmüştür. Dördüncü adımda çoktan seçmeli form ilgili öğretmen ve öğrenci görüşlerine başvurulmuş ve envantere son şekli verilmiştir. Sonuç bölümünde ise, geliştirilen Biyoetik Değer Envanteri'nin biyoetik eğitimi kapsamında önemi tartışılarak ve uygulamaya yönelik önerilerde bulunulmuştur.