Senaryo temelli öğretimin fen bilimleri dersindeki başarıya ve derse yönelik tutuma etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: ESRA YENİCELİ

Danışman: YÜCEL KAYABAŞI

Özet:

Günümüzde meydana gelen değişim ve gelişime paralel olarak öğrenilen bilgilerin günlük hayata aktarılarak etkili bir şekilde kullanılabilmesi önem kazanmıştır. Bununla birlikte günümüz eğitim felsefelerinde çok fazla önem kazanmış olan yaşam boyu öğrenme süreci doğrultusunda gerçeğe en yakın şekilde öğrenme ortamlarının hazırlanması gereklilik haline gelmiştir. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına göre derslerin planlanması ve uygulanmasında öğrencinin aktif, öğretmenin ise rehber ve yönlendirici olacağı öğrenme ortamları (problem, proje, argümantasyon, işbirliğine dayalı öğrenme vb.) temel alınmıştır (MEB, 2013). 5. sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, 2012-2013 eğitim öğretim yılında değişen eğitim sistemi ile güncellenen öğretim programlarından biridir. Senaryo temelli öğretim modelinin özellikleri güncellenen fen bilimleri dersi öğretim programı amaçlarının gerçekleştirilmesi açısından uygun olacağı düşünülmektedir. Bu çalışma, senaryo temelli öğretimin fen bilimleri dersindeki başarıya ve derse yönelik tutuma etkisini incelemek amacıyla yapılmış deneysel bir çalışmadır. Araştırmada deneysel desenlerden Ön test, Son test Kontrol Gruplu Desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Fen Bilimleri 5. sınıf güncel öğretim programının uygulandığı, Ankara ili Ayaş İlçesi'nde 5.sınıfta öğrenim görmekte olan 45 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma 2013-2014 eğitim öğretim yılında yürütülmüştür. Uygulama süreci 6 hafta sürmüştür. Bu süreçte deney grubunda senaryo temelli öğretimle ders işlenirken kontrol grubunda hali hazırda uygulanmakta olan programa göre ders işlenmiştir. Çalışma verilerini toplamak amacıyla Yer Kabuğunun Gizemi Ünitesi (YKGÜ) başarı testi ve Fen Bilimleri Dersine Yönelik (FBDY) tutum ölçeği kullanılmıştır. YKGÜ başarı testi ve FBDY tutum ölçeği ön test ve son test olarak iki kez uygulanmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen bulgular, senaryo tabanlı öğretim yönteminin, ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki başarılarına ve derse yönelik tutumlarına etkisinin yorumlanması amacıyla kullanılmıştır. YKGÜ başarı testi başlangıçta tek doğru cevabı olan çoktan seçmeli 31 madde olarak araştırmacı tarafından hazırlanmıştır. Başarı testinin pilot uygulaması farklı okullarda öğrenim görmekte olan 64 adet 6. sınıf öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Yapılan pilot uygulama sonucunda elde edilen verilerin analizinde maddelerin güçlüklerine, madde güçlük indekslerine ve maddelerin ayırt ediciliklerine bakılmıştır. Yapılan madde analizi sonucuna göre ayırt etme gücü düşük olan 4 madde testten çıkarıldıktan sonra geriye kalan 27 madde denel çalışmada uygulanmıştır. Tek doğru cevabı olan çoktan seçmeli 27 sorudan oluşan YKGÜ başarı testi araştırmacı tarafından geliştirilmiş olup ve testin KR-20 güvenirlik değeri ,781 olarak bulunmuştur. 30 maddeden oluşan FBDY tutum ölçeği gerekli izinler alındıktan sonra kullanılmış olup toplam Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.94 tür. Verilerin analizinde ön test-son test düzeyinde karşılaştırmalar için bağımlı gruplar için t- testi ve ANCOVA, deney- kontrol grubu düzeyinde karşılaştırmalar için bağımsız gruplar için t- testi kullanılmıştır. YKGÜ başarı testinin uygulamalarından elde edilen bulgular, senaryo tabanlı öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarıları üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte FBDY tutum ölçeği bulguları öğrencilerin Fen Bilimleri dersine karşı tutumlarının olumlu yönde geliştiğini ortaya koymuştur.