SOSYAL BİLGİLER ÖGRETİMİNDE SÖZLÜ TARİH ETKİNLİKLERİNİN ÖGRENCİ BASARI, BECERİ VE TUTUMLARINA ETKİSİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İbrahim SARI

Danışman: MUSTAFA SAFRAN

Özet:

Bu çalısma sözlü tarih konusu üzerine egitim alanında Türkiye'de yapılan ilk doktora çalısmalardan birisi olması nedeniyle, öncelikle sözlü tarihin teorisi ve pratigi tanıtılacaktır. kinci olarak, sosyal bilgiler ve tarih derslerinde sözlü tarih yöntemine dayalı tarih ögretimi ile sosyal bilgiler ve tarih derslerinin daha ilginç ve zihinlerde daha kalıcı olabilecegi savunulacaktır. Bunun yanında, hem nicel hem de nitel yöntemin kullanıldıgı bir arastırma planlanmıs ve nicel verilerin analizinde ortalama, standart sapma ve görüsler arasındaki farklılıgı belirtmek için 't' testi kullanılmıs, nitel veriler ise betimsel analiz yöntemiyle (Yıldırım ve Simsek, 2005, s.158) irdelenmistir. Arastırma iki ilkögretim 7. sınıfı ve toplam 46 ögrenci üzerinde yürütülmüstür. Arastırma süresince bir gruba sözlü tarih yöntemi kullanılarak ders islenirken diger gruba ise geleneksel yöntemle ders islenmistir. Sonuçta konuyla ilgili 25 soruluk çoktan seçmeli bir sınav yapılarak cevaplar ortalama, standart sapma ve t testi kullanılarak analiz edilmistir. Ayrıca arastırmanın nitel yöntem kullanılan kısmında ise sözlü tarih yöntemi kullanılarak islenen derse katılan ögrencilere sözlü tarih etkinliginin ardından konuyla ilgili yazdırılan kompozisyonlar analiz edilmistir. Basarı testine verilen cevaplara bakıldıgında deney grubu ögrencilerinin kontrol grubu ögrencilerine göre daha basarılı oldukları görülmüstür. Sözlü tarih etkinliklerinin ögrencilere kazandırdıgı beceriler göz önünde tutularak degerlendirilen kompozisyonlarda ise ögrencilerin bilgiyi düzenleme, olguyu düsünceden ayırma, ilgisiz bilgi arasından ilgili bilgiyi bulma ve kendinden önceki kusakları daha iyi anlama ve takdir etme becerilerini gelistirirken, degisim ve sürekliligi algılama becerilerini çok az düzeyde gelistirdikleri belirlenmistir. Bu bulguların ısıgında sonuç olarak, sözlü tarih yöntemiyle islenen derslerde ögrenci basarısının arttıgı ve bununla birlikte bilgiyi düzenleme, olguyu düsünceden ayırma, ilgisiz bilgi arasından ilgili bilgiyi bulma ve kendinden önceki kusakları daha iyi anlama ve takdir etme ve degisim ve sürekliligi algılama becerilerini gelistirdikleri belirlenmistir.