Fransa ve Türkiye'nin Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Yetiştirme Ders Programlarının Karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hülya İmamlı

Danışman: MEHMET GÜÇLÜ

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Fransa ve Türkiye'de ki beden eğitimi ve spor öğretmeni yetiştirme ders programlarının dört temel boyut olan; amaç, içerik, eğitim-öğretim süreci ve değerlendirme boyutlarında karşılaştırmalı olarak incelenmesi, benzerlik ve farklılıkların ortaya konmasıdır. Bu araştırma konusu gereği, bir Karşılaştırmalı Eğitim çalışmasıdır. Ortaya koyma, tanımlama, analiz etme gibi teknikler kullanılmış ve yatay yaklaşım çerçevesinde araştırmaya ortaya konmuştur. Verilerin analizi için ise tablo ve şekillerden faydalanılmıştır. Araştırma için, Türkiye'de merkezi bir sistem olması nedeniyle, YÖK tarafından hazırlanan mevcut beden eğitimi ve spor öğretmeni yetiştirme programı ile merkezi bir sistemi bulunmayan Fransa'dan seçilen Montpellier Üniversitesi, Nantes Üniversitesi ve Savoie Üniversitesinin beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü ders programları değerlendirmeye alınmıştır. Fransa'da ki mevcut uygulamalar incelendiğinde, beden eğitimi ve spor öğretmenliği programına giriş koşullarında, özel bir seçim süreci bulunmadığı ve bakalorya diploması ile doğrudan üniversitelere kayıt yaptırılabildiği görülmektedir. Bu alanı seçmek isteyen adayların; üniversitelerin STAPS (Sciences et Techniques des Activités Physiques et Sportives = Fiziksel Aktivite, Spor Bilim ve Teknikleri) bölümünün içinde yer alan Education et Motricité (Eğitim ve Motor Beceriler Bölümü) alanına kayıt yaptırmaları gereklidir. İlk yılın sonunda, geleceğin mesleği olarak, öğretmenlik seçilirse ilk seçme sınavına girilir. Lisans eğitiminin ardından iki yıl yüksek lisans yapmak zorunludur. Adaylar yüksek lisans eğitimi için Öğretmenlik ve Eğitim Yüksekokullarına (ESPE = Ecole Superieure du Professorat et de l'Education) devam ederler. Yüksek lisans eğitiminin ilk yılının sonunda adaylar geçmeleri gereken CAPEPS (certificat d'aptitude au professorat d'education physique et sportive = Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Yeterlilik Sertifikası) sınavına girerler. Sınavda başarılı olan adaylar, ikinci yıla stajyer öğretmen olarak başlarlar. Staj sonrasında ise adaylar okullar da stajyer konumunda devlet memuru öğretmen olarak görev alırlar. Temel olarak üniversiteler, ikinci kademe okullar için (kolej ve lise) beden eğitimi ve spor öğretmeni yetiştirir. Üniversitelerin ders programı incelendiğinde, Montpellier, Nantes ve Savoie Üniversitelerinde Türkiye'de ki programa benzer olarak alan bilgisi derslerinin ağırlıklı olduğu görülmektedir. Toplam ders saati süresine bakıldığında ise üç üniversitenin de ders saatinin toplamda 1000 ders saatinden fazla olarak, Türkiye'ye oranla daha az ders saatine sahip olduğu görülmektedir. Türkiye'de beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü lisans programının dört yıl olması, Fransa'da ise lisans programlarının 3 yıl sürmesi ve yüksek lisansın zorunlu olması aradaki farkı açıklamaktadır. Alan bilgisi derslerinin ardından genel kültür dersleri Nantes ve Savoie Üniversitelerinde ikinci sırada ağırlıklı olarak yer almakta, Montpellier Üniversitesinde ise meslek bilgisi ve genel kültür dersleri eşit yüzde ile ders programında yer almaktadır. Montpellier, Nantes ve Savoie Üniversitelerinin ders programlarına bakıldığında derslerin uygulanış şeklinin Türkiye ile farklılıklar içerdiği görülmektedir. Dersler; üç ayrı şekilde organize edilmiştir. Bunlar; klasik ders (CM), yönlendirmeli etüt çalışmaları (TD) ve uygulamalı çalışmalar (TP) olarak ayrılır.