Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Bayram Ali SİVAZ
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmanın amacı, Milli Mücadele Döneminde Doğu bölgesinde Kazım Karabekir Paşa tarafından harekete geçirilen geleneksel ve modern beden eğitimi ve spor faaliyetlerini, uygulama biçimleri, uygulama nedenleri ve toplumsal fonksiyonları bakımından incelemek ve bu amaca yönelik olarak oluşturulmuş kurumsal yapılanmaları kolordunun yaygın organı olan Varlık gazetesi ve arşiv belgeleri ışığında ortaya çıkarmaktır. Çalışmanın bu genel kapsamı çerçevesinde, Doğu Cephesi Kumandanı Kazım Karabekir Paşa nın yazdığı kitaplar, 1921 yılında 15. Kolordu Kumandanlığı tarafından çıkarılan Varlık Gazetesi, Askeri Tarih ve Stratejik Etüd Dairesi Başkanlığı Arşivinde elde edilen belge ve resimler, dönemim gazete ve dergileri taranarak bilgi edinilmeye çalışıldı. Ayrıca konu ile ilgili olarak birçok araştırma eser ve makale incelenerek değerlendirmeye alındı. Uzun yıllar boyunca süren savaşlar, Osmanlı İmparatorluğunu ekonomik yönden zayıflatırken buna paralel olarak eğitim ve sosyal hayatın ihmal edilmesine neden olmuştur. Eğitim alanında yapılmak istenen reformlar kitlelere yayılamamış, birkaç kolejin dışında uygulama alanı bulunamamıştır. Mustafa Kemal in önderliğinde başlayan Milli Mücadeleye Doğu Cephesinde 15. Kolordu Kumandanı olarak katılan Kazım Karabekir, aldığı askeri ve siyasi zaferlerin yanında kurduğu modern eğitim müesseseleriyle, çağın örnekleri arasına girmiştir. Doğu da anne ve babasız kalmış binlerce şehit ve yetim evlatları toplayarak iaşelerini sağlamış, modern tarzda eğitilmelerine ön ayak olmuştur. Bütünsel eğitim içerisinde beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin Kolordu okullarında uygulanmasına çok önem veren Kazım Paşa, modern ve geleneksel sporların aynı anda yapılması için program oluşturmuştur. Özellikle jimnastik, izcilik, endaht (silahla nişancılık), atletizm, binicilik, kayak, eskrim gibi sporları kullanarak çocukları paramiliter olarak yetişmelerini sağlamıştır. Milli Mücadeleye katılma isteğinin artırılması ve savaşlardan dolayı psikolojisi bozulan Doğu halkının eğlenmeye olan ihtiyacını gözlemleyen Kazım Karabekir, çeşitli şenlik ve eğlenceler düzenleyerek Milli Mücadelede sosyo-kültürel aktivitelerinde ne kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur. Bu şenlikler aynı zamanda at yarışları, cirit ve güreş gibi geleneksel sporların canlanması ve gelişmesi için ortam oluşturmuştur. Sonuçta, Türk milletinin en hassas dönemlerinden biri olan Milli Mücadelede vatanperver bir Türk kumandanının Türk topraklarını düşmanlardan kurtardıktan sonra sorumluluk alanında olmamasına rağmen binlerce yetim ve kimsesiz çocuğa sahip çıkarak, kitlelerin eğitiminde ve birleştirilmesinde beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin nasıl etkili bir şekilde kullanıldığını görmekteyiz. Ülke genelinde işgaller ve savaşlardan dolayı İstanbul, İzmir ve birkaç büyük şehir dışında kısır geçen bedensel faaliyetlerin Doğu Cephesinde modern ve geleneksel sporlar açısından çok yoğun yaşandığını görmekteyiz.