Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: LEYLA ÖZDEMİR
Danışman: İBRAHİM KISAÇ
Özet:Bu araştırmanın amacı şehit ailelerinin yasla baş etme davranışlarını incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu araştırmaya destek vermeyi kabul eden gönüllü şehit anne, baba ve eşleri oluşturmuştur. Araştırmaya 11 şehit annesi, 10 şehit babası ve 5 şehit eşi katılmıştır. Araştırmada, şehit ailelerinin yas süreciyle nasıl baş ettiklerini ve bu süreci kolaylaştıran / zorlaştıran faktörleri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan görüşme formu kullanılmıştır. Bu görüşme formunun geçerlilik düzeyini belirlemek için 5 uzmandan görüş alınmıştır. Araştırma tarama modeline göre yapılan nitel bir çalışmadır. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır ve elde edilen veriler içerik analizi yapılarak incelenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, ailelerin büyük çoğunluğunun yakınlarının şehit olduğunu öğrendikleri ilk anda şok olma tepkisini verdikleri ortaya çıkmıştır. Şehit ailelerinin çoğunluğu yas sürecinde yaşadıkları hisleri anlatmayı tercih etmişler ve hislerini anlatmanın kendilerini rahatlattığını belirtmişlerdir. . Aileler yas sürecinde kendilerini en çok dini inançlarının ve milli duygularının ayakta tuttuğunu, kayıptan sonra günlük işlerinde aksama olmadığını belirtmişlerdir. Şehit aileleri kaybettikleri yakınları ile vedalaşmanın kendilerini rahatlattığını, ancak yakınlarını şehit eden kişilerin emniyet kuvvetlerince yakalanmasının acılarını hafifletmediğini söylemişlerdir. Yas sürecinde diğer şehit aileleri ile görüşmek ve mezar ziyaretleri yapmak şehit ailelerini rahatlatmaktadır. Şehit aileleri kayıptan sonra şehidi düşünmeye ve şehide odaklanmaya fırsat bulamamaları nedeniyle günlük işleri aksatmamaktadır. Kayıptan sonra ailelerin en fazla değişim yaşadıkları konu uyku düzenidir. Yas sürecini en çok “torunun varlığı” kolaylaştırmakta, şehide duyulan hasret ise zorlaştırmaktadır. Ailelerin çoğunluğu şehide ait eşyaların acıyı tazelemeye neden olduğunu belirtmişlerdir. Şehit ailelerinin çoğunluğu psikolojik destek almayı tercih etmediklerini ifade etmişlerdir. Şehit ailelerine şehidin yok olmadığını düşündüren faktörler yas sürecini kolaylaştırmakta, şehidin geri gelmeyeceğini hatırlatan faktörler ve şehide duyulan hasret süreci zorlaştırmaktadır. Şehidin yok olmadığı hissini veren faktörler, şehidin torunları, dini inançlar, şehidin v eşyaları, şehidin adını taşıyan yapılar (park, bahçe, çeşme, okul vs.) ve şehidin mezarı (şehidin mezarını, şehidin evi gibi gören aileler için) olarak saptanmıştır